Avrupa Konseyi, kadınların şiddete karşı korunmasını hedefleyen İstanbul Sözleşmesi’nin imzaya açılmasının onuncu yılında, tüm üye ülkelere Sözleşme’yi yürürlüğe sokmaları çağrısı yaptı.
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Marija Pejcinovic Buric ve Almanya Aile Bakanı Franziska Giffey’in yayımladıkları ortak açıklamada “Önümüzdeki on yıl için –ki çok daha erken gerçekleşmesini umuyoruz- Avrupa Konseyi’ne üye tüm devletlerin Sözleşme’ye taraf olması hedefini belirledik” dedi.
Açıklamada, “Sözleşme ancak tam destek bulması ve hayata geçirilmesi durumunda hissedilir değişikliklere yol açabilecektir” ifadesine yer verildi. Buric ve Giffey, Sözleşme’den çekilmenin “insan hakları açısından ağır bir geri adım olacağı” uyarısında bulundu.
Mayıs 2011’de Türk diplomasisinin yoğun çabalarıyla İstanbul’da imzaya açılan ve bu nedenle “İstanbul Sözleşmesi” olarak anılan sözleşme, 10 Avrupa devletinin onayının ardından 1 Ağustos 2014 tarihinde yürürlüğe girmişti. Türkiye sözleşmeyi İstanbul’da imzalayan ilk ülkeler arasında yer almış, 12 Mart 2012’de de sözleşmeyi çekincesiz onaylayan ilk devlet olmuştu.
Ancak son yıllarda iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi (AK PARTİ) çevrelerinden yapılan itirazların ardından sözleşmeden çekilme tartışmaları gündeme gelmişti. Sözleşmeye itiraz eden kesim, sözleşmenin Türkiye’deki “aile yapısına ve toplumun geleneksel değerlerine zarar vereceğini” savunuyor. Benzer tezlerin dile getirildiği Polonya’da da sözleşmeden çekilinmesi tartışılıyor.
Onaylamayan ülkeler
İstanbul Sözleşmesi, kadına karşı şiddetin önlenmesi ve şiddete karşı mücadele edilmesi konusunda hukuki bağlayıcılığı bulunan ilk uluslararası belge olma özelliğini taşıyor.
Sözleşme, bugüne kadar Avrupa Konseyi’ne üye 47 devletten 34’ü tarafından onaylanıp yürürlüğe konuldu. 47 devletten sadece Rusya ve Azerbaycan şimdiye kadar sözleşmeyi imzalamadı.
Ermenistan, Bulgaristan, Çekya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Lihtenştayn, Moldova, Slovakya, Ukrayna ve Birleşik Krallık ise sözleşmeyi imzalamasına rağmen onay sürecini tamamlamadı.