Yüksek enflasyon ve vergi yükü, maaşların neredeyse yarısını götürüyor
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kapsamındaki yaklaşık 17 milyon sigortalı işçiyi kapsayan araştırmada, Ocak-Temmuz 2025 döneminde enflasyon kaynaklı toplam kayıp 525,5 milyar TL olarak hesaplandı. Aynı dönemde vergiler nedeniyle yaşanan kayıp ise 446,5 milyar TL’ye ulaştı. Böylece, vergi ve enflasyonun birlikte yarattığı erime 1 trilyon sınırına yaklaştı.
DİSK-AR’ın verilerine göre, Temmuz 2025’te ortalama işçi ücretinin yüzde 40’ı vergi, kesinti ve enflasyon nedeniyle eridi. Ocak ayında 4.831 TL olan ortalama bireysel kayıp, Temmuz’da 11.793 TL’ye çıktı.
Asgari ücretlinin kaybı 46 bin TL’yi geçti
2025 yılı başında brüt 26.006 TL olarak belirlenen asgari ücret, gelir vergisinden muaf olsa da SGK ve işsizlik sigortası primi kesintileri nedeniyle net 22.105 TL’ye düşüyor. Temmuz 2025 itibarıyla enflasyonun yarattığı aylık kayıp 4.218 TL’yi bulurken, kesintilerle birlikte toplam erime 8.119 TL’ye ulaştı.
Yılın ilk yedi ayında asgari ücretteki toplam kayıp 46.476 TL oldu. DİSK-AR, bu durumun asgari ücretlinin yılın ilk yarısında maaşının dörtte birinden fazlasını kaybetmesi anlamına geldiğini vurguladı.
Maaş arttıkça kayıp da artıyor
Rapor, farklı ücret seviyelerindeki işçilerin kayıplarını da detaylı olarak ortaya koydu. Temmuz 2025 itibarıyla:
• Asgari ücretin 1,5 katı (39.008 TL) maaşta vergi ve enflasyon kaybı 14.940 TL’ye,
• Asgari ücretin 2 katı (52.011 TL) maaşta 20.868 TL’ye,
• Asgari ücretin 2,5 katı (65.014 TL) maaşta 29.927 TL’ye,
• Asgari ücretin 3 katı (78.017 TL) maaşta ise 36.481 TL’ye ulaştı.
Bu tablo, brüt geliri yüksek olan işçilerin hem daha yüksek vergi dilimlerine girmesi hem de enflasyonun etkisiyle daha büyük kayıplar yaşadığını ortaya koyuyor. DİSK-AR, özellikle vergi dilimlerinin ücretliler için hızla aşılması nedeniyle yılın ortasından itibaren kayıpların katlandığını belirtti.
Vergi dilimi etkisi ve adaletsizlik
Raporda, ortalama işçi ücretinin Nisan ayı itibarıyla yüzde 20’lik vergi dilimine girdiği, Mayıs ayından sonra ise kesinti tutarlarının hızla yükseldiği ifade edildi. Örneğin Ocak 2025’te ortalama bir işçinin maaşından 2.937 TL vergi kesilirken, bu rakam Temmuz’da 4.966 TL’ye çıktı. SGK ve işsizlik sigortası primi eklendiğinde toplam kesinti 12.129 TL’ye ulaştı.
“Gelir transferi işçiden zengine”
DİSK-AR, raporun sonuç bölümünde enflasyon ve adaletsiz vergi sisteminin işçiden varlıklı kesimlere ciddi bir gelir transferine yol açtığını vurguladı. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Enflasyon işçi sınıfını yoksullaştıran bir emme-basma tulumba gibi çalışıyor; işçiden alıp zenginlere kaynak aktarıyor. Adaletsiz vergi sistemi ise gelir eşitsizliğini daha da derinleştiriyor.”
Çözüm çağrısı: Ücrette ve vergide adalet
DİSK-AR, ücretlerdeki erimenin durdurulması için hem vergi adaletinin sağlanmasını hem de yıl içinde enflasyona karşı ek ücret artışlarının yapılmasını talep etti. Raporda, “Ücrette ve vergide adalet artık yakıcı bir taleptir” denilerek hükümete çağrıda bulunuldu.
Bir sonraki Ücret Kayıpları İzleme Raporu 5 Eylül 2025’te yayımlanacak.