Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMMM) İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu bünyesinde faaliyet gösteren Hükümlü ve Tutuklu Hakları İnceleme Alt Komisyonu’nun 7 cezaevinde yaptığı incelemelerin ardından hazırladığı raporda, hükümlü ve tutukluların genellikle sağlığa erişimde sorunlar yaşadığından şikayetçi oldukları belirlendi.
Hükümlü ve Tutuklu Hakları İnceleme Alt Komisyonu, Erzincan L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu, Erzincan Yüksek Güvenlikli Ceza İnfaz Kurumu, Erzincan Kadın Kapalı Ceza İnfaz Kurumu, Erzincan T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda incelemelerin ardından Erzincan Ceza İnfaz Kurumları İnceleme Raporu’nu hazırladı.
Komisyon, Dumlu Ceza İnfaz Kurumları Yerleşkesi ile Erzurum Merkez Ceza İnfaz Kurumları İnceleme Raporu için de Dumlu Ceza İnfaz Kurumları Kampüsünde yer alan Dumlu 1 No’lu Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu ile Dumlu 2 No’lu Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda, Erzurum H Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda incelemelerde bulundu.
İncelemelerde, Hükümlü ve Tutuklu Haklarını İnceleme Alt Komisyonu Başkanı ve Afyonkarahisar Milletvekili İbrahim Yurdunuseven, Adıyaman Milletvekili Mustafa Alkayış, Bursa Milletvekili Mustafa Yavuz, Bursa Milletvekili Yüksel Selçuk Türkoğlu, Diyarbakır Milletvekili Mehmet Sait Yaz, Hatay Milletvekili Servet Mullaoğlu, Ordu Milletvekili Naci Şanlıtürk, Şanlıurfa Milletvekili Mahmut Tanal ve Şırnak Milletvekili Nevroz Uysal Aslan ile Komisyon uzmanları Taner Geçmez, Kevser Elmalı Aydilek ve Özge Karahan Sarıca yer aldı.
Tespitler
İncelemelerde, cezaevlerindeki hükümlü ve tutuklular tarafından dile getirilen ortak hususlardan bir tanesinin, “diş hekimine ulaşamamaktan veya ulaşılabilse bile tam olarak tedavi görememekten kaynaklı sorunlar olduğu” aktarılan raporda, isteğe bağlı nakil taleplerinin yerine getirilmediğine ve detaylı aramaların usulüne uygun olarak yapılmadığına ilişkin şikayetler de bulunduğuna dikkat çekildi.
Erzincan’daki cezaevleri için hazırlanan raporda, tutuklu ve hükümlülerin genel olarak, “sağlık sorunlarıyla yeterince ilgilenilmemesi, tedavilerin gecikmesi veya hiç yaptırılmaması, ayrımcılığa ve psikolojik şiddete maruz kalınması, dilekçelerin Kurum yönetimi tarafından işleme alınmaması, İdare ve Gözlem Kurulu kararlarından, disiplin cezalarından memnuniyetsizlik, tutuksuz yargılanma ve açık ceza infaz kurumuna ayrılma talepleri konularındaki başvurularına yanıt verilmemesi” konularında şikayetçi oldukları belirtildi.
Erzincan L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’ndaki bazı tutuklu ve hükümlüler, “kurumdaki aramalarda fiziksel veya psikolojik şiddete maruz kalınmadığını, detaylı aramanın kıyafetle yapıldığı”nı dile getirirken, bazı hükümlü ve tutukluların, “detaylı aramanın personel tarafından şiddet uygulanmak suretiyle çıplak olarak yapıldığı” şeklindeki şikayetleri de raporda yer aldı.
Çıplak arama dayatması şikayeti
Kadın Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’ndan farklı şehirlerde bulunan ceza infaz kurumlarına nakil taleplerinin, koğuşlarda yer bulunmasına rağmen doluluk iddiasıyla reddedildiği, İdare ve Gözlem Kurulu’nun iyi hale ilişkin kararlarının adil şekilde verilmediği de rapordaki şikayetler arasında.
Raporda, T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda hükümlü ve tutuklular ile yapılan görüşmelerde, “kuruma ilk girişte detaylı aramanın, iç çamaşırı kalacak şekilde yapıldığı, kurum reviri ve hastane sevkleri konusunda gecikmeler yaşandığı, kurum revirinde doktordan önce sağlık memuru ile görüşme yapıldığı ve bu kişinin uygun görmemesi durumunda doktor muayenesinin yaptırılmadığı, yaşlı bir hükümlünün talep etmesine rağmen tedavisinin gerçekleştirilmediği” yönünde şikayetlerde bulunulduğu aktarıldı.
Yerleştirilen kameralarla mahremiyet ihlali şikayeti
Dumlu 1 No’lu Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda yapılan görüşmelerde ise “kurum personelinin tahrik edici hareketlerde bulunabildiği, özellikle odalarda yapılan aramalarda tacize yakın şekilde üst aramasının yapıldığı, kurumdan hastanelere sevkte 6 aya varan gecikmelerin yaşandığı, kurumdan hastaneye sevki yapılan hükümlü ve tutuklulardan felçli olanların dahi kelepçeli olarak götürüldüğü, hastanedeki doktorlar ‘kelepçeyi çıkarabilirsiniz’ dese dahi jandarma personelinin buna izin vermediği, nakil taleplerinin kabul edilmediği, kameraların konumu itibarıyla lavaboların bir kısmı ile bazı yatakları doğrudan gördüğü ve bu durumun mahremiyetin ihlaline neden olduğu” şikayetlerinin dile getirildiği ifade edildi.
Dumlu 2 No’lu Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’ndaki tutuklu ve hükümlülerin de genellikle “kurumdan hastanelere sevkte gecikmeler yaşandığı ve tedavi imkanına erişilemediği, tedavi için gerekli ilaçların kurum tarafından tedarik edilmediği” şeklindeki şikayetlerine yer verilen raporda, Erzurum H Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’ndaki tutuklu ve hükümlülerin ayrıca “nakil taleplerinin kabul edilmediği, sohbet hakkının kullandırılmadığı” yönünde şikayetlerinin bulunduğu aktarıldı.
(ANKA)