Türk Tabipleri Birliği’nin (TTB) Pandemi Anketi’ne göre Aile Sağlığı Merkezleri’nin birçoğu aşılamaya hazır değil. Sorunların başında Covid-19 aşısı için soğuk zincir ve bekleme alanlarının yetersizliği geliyor.
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Aile Hekimliği Kolu, Pandemi Anketi Ocak ayı sonuçlarını açıkladı. TTB Merkez Konseyi Başkanı Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı’nın da katıldığı toplantıda TTB Aile Hekimliği Kolu Başkanı Dr. Emrah Kırımlı sunum yaptı.
Ankete 9-18 Ocak tarihleri arasında 69 ilden 997 aile hekiminin katıldığını ifade eden Kırımlı, sonuçları şu şekilde açıkladı:
“Anket çalışmamız 4 aydır sürüyor. Bugün öğlene kadar 50 bin aşı yapıldı. Bunların çoğunu bu anketi yanıtlayan aile hekimi arkadaşlarımız yaptı. Türkiye’de şu an açıklanan 2 buçuk milyon Covid -19 hastası var ama bizim araştırmamıza göre sadece eylül ve aralık ayları arasında 3 milyona yakın kişi Covid-19 geçirdi ve 10 binlerce insan ne yazık ki yaşamını yitirdi. Biz bu çalışmalarda gerçek vaka sayılarını gördük.”
ASM’ler hazır değil
Kırımlı, ankete katılan 7 aile hekiminden birinin geçen 4 ay içerisinde Covid-19 geçirdiğini belirterek, “Yüzde 15 gibi bir oran var ve bu toplumdaki oranın üzerinde. Bu çalışmamızla aşılamadaki belirsizliği, şeffaf bilginin olmadığını görüyoruz” dedi.
Aşılama hususunda Aile Sağlığı Merkezleri’nin (ASM) hazır olmadığını işaret ederek, “hemşire bulunmayan ASM’ler var” diyen Kırımlı, “Bulunduğum ASM’de 17 kişi çalışıyoruz ve 11 odamız var. Burada hem poliklinik hizmeti veriliyor hem de çocuk aşıları yapılıyor. Çok daha zor şartlarda çalışan arkadaşlarımız var. Esenyurt’ta bir yıldır hemşiresi olmadan çalışan bir ASM’ye gittik. Dört birim ama hiç hemşire yok. Bu insanlar ne mesafe ve etkin koruyucu tedbirler alamıyorlar ve aşılamaya da böyle giriyoruz. Yeni bir dalga tehdidine de böyle giriyoruz” diye konuştu.
'Bakanlık ile vaka sayılarımız şu an örtüşüyor'
Sağlık Bakanlığı’nın 4 aylık verileri ile TTB’nin verilerini karşılaştıran Kırımlı, şunları söyledi:
“Bakanlık, 14 Eylül’de günde bin 700 vaka söylüyordu, bizim çalışmalarımızı yaptığımızda 12 bin vaka diyorduk. Ekim ayında açıklanan günlük vaka sayısı bin 700’lerde biz 14 bin vaka olduğunu söyledik. Kasım ayında açıklanan günlük vaka 2 bin 500’lerdeydi; bizim anketimize göre 47 bin vaka çıkmıştı. Artık bakanlık bizimle aynı sayıları söylüyor. Sadece tedbirler yetmiyor, son dönemde vaka sayısı açısından şeffaflık olduğu için azaldı. Bunu kaybettiğimizde yine artacak” ifadelerin kullandı.
'Kapasitemizin çok altında'
Türkiye’de 1.5 milyon sağlık çalışanı olduğunu ve bunun sadece 50 bininin aile hekimliğinde görev yaptığını ifade eden Kırımlı, “Poliklinik yoğunluğumuz artmışken bir de desteklenmeyince Covid-19 aşılarını yapabileceğimizin çok altında bir kapasiteyle aşılama yapıyoruz. ASM’lerin yüzde 15’i soğuk zincirin yeterli olduğunu söylüyor. Bekleme alanı yine sadece yüzde 15’inde yeterli. Çalışan sayısını ise yüzde 45’i yeterli olduğunu söyledi. 'Bekleme alanı yeterli' diyen ASM’lerde Covid-19 hastalığını geçiren çalışan sayısı yüzde 53. 'Yetersiz' diyenlerde ise bu oran yüzde 73. Diğer yandan 4 birimden birinde ebe ve hemşire yok” dedi.
'Asm’ler günde 500 bin aşılama yapabilir'
Kırımlı, aile hekimlerinin günde ne kadar aşı yapabileceğine ilişkin ise şu bilgileri verdi:
“Zatürre aşısında her gün 150 gibi aşı yapılmasına rağmen aşı bitince kavga eden kişiler oldu. Randevu ile aşı yapılması koruyucu hekimlik açısından önemli. Ankete katılan aile hekimlerinin yüzde 40’ı günde 20 kişiyi aşılayabileceklerini kaydetti. Tüm aile hekimleri olarak günde 20 kişiyi aşılasak güne 500 bin kişiyi aşılayabiliriz. Uygun şartlarda çalışabilirsek günde 100 bin aşı yapabiliriz.”
‘Kimlerin aşı olacağını göremiyoruz’
Kırımlı, “Biz aşılamada elimizde bir liste olur hastalarımızı arar öyle aşı yaparız. Ama şimdi önümüze bir uygulama konuldu burada kimlerin aşı olacağını, kaç kişinin aşı olduğunu göremiyoruz. Karmaşık bir düzen eşliğinde önümüze atıldı sanki yapılıyormuş gibi oluyor. Hastalarımızı bu şartlar altında bile aramaya çalışıyoruz” bilgilerini paylaştı.
(DUVAR)