Eski İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Başkanı Kadir Topbaş döneminde 2008 yılında rekabet ortamı oluşturulmadan ve adrese teslim şekilde Holladan’nın APTS adlı firmasından 65 milyon avro bedelle alınan metrobüsler kimi hurdalıkta çürüyor, kimisi günde bir kez sefere çıkıyor.
Eski İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Başkanı Kadir Topbaş döneminde 2008 yılında rekabet ortamı oluşturulmadan ve adrese teslim şekilde Holladan’nın APTS adlı firmasından 65 milyon avro bedelle alınan metrobüsler kimi hurdalıkta çürüyor, kimisi günde bir kez sefere çıkıyor.
Körüklü otobüs fiyatının tam 4 katı pahalıya, tanesi 1 milyon 260 bin avro bedelle alınan metrobüslerin Beylikdüzü ile Zincirlikuyu arasında hizmet vereceği ifade edildi. Ancak muhalefetin ve bilim insanlarının bu araçların İstanbul’un fiziki koşullarına uygun olmadıklarını dile getirmesine rağmen alınan araçlar, sık sık arıza vermeye başladı. Ardından söz konusu araçlar, kısa bir için Avcılar ila Cevizlibağ arasında çalıştırıldı; ilave ekipmanlar takılsa da sonuç değişmedi.
Zarar büyük
İBB Meclisi’nin CHP’li Üyesi Hakkı Sağlam’ın aktardığı bilgilere, 50 araçtan 15’i şu an sefer yapıyor. Ancak Sağlam’a göre bu seferler göstermelik. Alınan otobüslerle kamu kaynaklarının ziyan edildiğine dikkat çeken CHP’li Sağlam, şunları söyledi:
'Bu mallar ayıplı mallar, süresinden sonra telim edildi, Türkiye şartlarına uygun değil diyerek dava açmıştık. Bizden sonra da İETT, ilgili firma hakkında dava açtı. ‘Orijinal yedek parçaları verilmiyor’, ‘süresinde teslim edilmedi’, ‘Zamanında kullanmadım’ diyerek. Biz 2009’da, İETT 2011 yılında dava açtı. Dava açtıklarında, İETT, ‘30 milyon zararım var’ dedi. Bu çok önemli bir rakam… İlk bilirkişi raporu 2012 yılında verildi. İstanbul Üniversitesi Mühendislik bölümü hocalarınca hazırlanan ilk bilirkişi raporunda zararın 198 milyon olduğu söylenmişti. Eğer o gün o para tahsil edilmiş olsaydı, 10 milyon dolar yapıyordu. Bugün 5’inci defa bilirkişi raporu isteniyor. Ve 17 milyon lira hâlâ geçerli, bugün 17 milyon alınsa 3 milyon küsur dolar yapıyor… Bu açından da zarar büyük… APTS firması da battı, bu alacağın tahsil edilmesi mümkün değil.'
Seferler göstermelik
Sağlam, sözlerini şöyle sürdürdü:
'Bu otobüsler alındıktan hemen sonra ilave sistemler yüklenerek güçlendirildi, kullanılmaya çalışıldı ama yine kullanılamadı. Bunların bir tanesi yandı, 3 tanesi ise hiç kullanılamaz halde. Geri kalanları sabah ve akşam saatlerinde karşılıklı birer servis yapıyor, tekrar garaja çekiliyor. Şu anda garajda duruyor ama sabah akşam çalışıyorlar. Sadece bir kısmı sefere çıkıyor. Çalışan araç 4 değil, daha fazla. Ama önemli olan kaç saat çalıştığı, her saat çalışmıyor da sadece sabahleyin şeklen servis veriliyorsa burada bir sorun vardır.'
Jet hızıyla beraat
Eski İBB Başkanı Kadir Topbaş’ın dosyadan beraat ettiğini hatırlatan Hakkı Sağlam, sözlerini şöyle sonlandırdı:
'Topbaş bir defa duruşmaya geldi, ifadesini verdi, hakim kararını verdi ve beraat etti. Sonrasında hakim emekli oldu. Biz de mahkemeye dedik ki, ‘16. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde İETT’nin kendi açtığı dava var, bakın kamu zararı var, ona bakıp karar verin.’ Ancak bakmadan karar verdiler. Yargıtay da onu bozdu ama henüz verilen bir karar yok.'
Süreç nasıl gelişti?
Toplam 65 milyon avro ödendi. 2006’da süreç başladı, 2008 ve 2009’da araçlar teslim edildi.
CHP, sadece düz arazide giden; yokuş çıkamayan bu araçların alımı sonucunda, kamuyu zarara uğratma ve görevi kötüye kullanma suçundan suç duyurusunda bulundu. Dönemin İçişleri Bakanı Beşir Atalay, 18 Haziran 2010’da ‘işleme koymama’ kararı verdi.
Danıştay 1.Dairesi, işleme koymama kararını kaldırarak, soruşturma izni verdi.
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı 15 Eylül 2011 tarihinde ‘kovuşturmaya yer olmadığına’ karar verdi. Bu karar itiraz üzerine kaldırıldı. İstanbul 31. Sulh Ceza Mahkemesi’nde ceza davası açıldı.
Asliye Mahkemesi ve Ceza Mahkemesi’ndeki dosya birleştirildi. 10 Temmuz 2013’te berat kararı çıktı.
İETT tarafından İstanbul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi’nden Prof. Dr. İlhan Kocaaraslam ve Prof. Dr. Sıddık Yarman’a hazırlatılan 9 Ağustos 2010 tarihli raporda, sadece otomatik sürüş sisteminden dolayı 7 milyon 475 bin TL lira zarar oluştuğu tespit edildi.
İETT verilen bilirkişi raporundaki 18 milyon kamu zararını az bularak, rapora itiraz etmişti.
(Birgün)