İnsan Hakları Derneği, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi 2018 Yılı İnsan Hakları İhlallei Raporu’nu açıkladı. Raporda OHAL’in kalkmasının ardından insan hakları ihallerinin devam ettiğine dikkat çekildi.
İnsan Hakları Derneği'nin açıkladığı, Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi 2018 Yılı İnsan Hakları İhlallei Raporu'nda özellikle silahlı çatışmaların yoğun olarak yaşandığı bölgelerd hak ihlallerinin üst seviye olduğu görüldü.
Raporda birçok farklı kategoride insan hakkı ihlalerine dair veriler paylaşıldı.
İşkence yasağına yönelik ihlaller
- En az 17 kişi gözaltında işkenceye ve kötü muameleye maruz kaldı.
- 83 kişi gözaltı yerleri dışında (sokak-ev baskını) işkence ve kötü muameleye maruz kaldı.
- 211 mahpus, cezaevinde işkence ve kötü muameleye maruz kaldı.
- 20 kişi, güvenlik güçlerinin ajanlık dayatmalarına maruz kalırken, 8 kişi de tehdit edildi.
- 9 kişi, toplumsal gösterilerde müdahale sonucu veya dövülerek yaralandı.
Kişi özgürlüğü ve güvenliğine yönelik ihlaller
- 54’ü çocuk 2 bin 837 kişi gözaltına alındı.
- 5’i çocuk 496 kişi tutuklandı.
- 2 bin 368 ev baskını yapıldı.
Çatışmalı ortamda meydana gelen ihlaller ise şu şekilde;
- 6 kent merkezi ve bu kentlere bağlı 16 ilçe sınırlarında bulunan yüzlerce bölgeyi kapsamına
- alacak şekilde toplamda, 46 kez özel güvenlik bölgesi ilanları gerçekleşti. Bazı bölgelerdeki
- ilanlar, periyodik şekilde uzatıldı.
- 5 kent merkezi ve bu kentlere bağlı 16 ilçede bulunan 565 köy/mahalle ve bu köy/mahallere
- bağlı bulunan 657 mezrayı kapsamına alacak şekilde toplamda, 16 kez sokağa çıkma yasağı
- ilan edildi.
- Askeri operasyonlar ve çatışmalar sırasında 5 kez ormanlar ve ekinlik arazilerde yangın çıktı.
- Yaşamını yitiren en az 3 örgüt militanına ait cenaze, ailesine teslim edilmedi.
- Yaşamını yitiren örgüt militanlarının defin edildiği, en az 5 kez mezar/mezarlık tahrip edildi.
Kadınların yaşam haklarına yönelik ihlaller;
- 11 kadın intihar etti, 4 kadın da intihar teşebbüsünde bulundu.
- 47 kadın aile içi şiddet sonucu katledildi, 30 kadın ise yaralandı. 3 kadın cinsel saldırıya maruz
- kaldı.
- 11 kadın toplumsal yaşamda saldırı sonucu katledildi, 9 kadın ise yaralandı. 12 kadın cinsel saldırıya maruz kalırken, 2 kadın da kaçırılarak alıkonuldu. 8 kadın ise fuhuş yapmaya zorlandı.
Çocukların yaşam haklarına yönelik ihlaller;
- 3 çocuk intihar etti, 4 çocuk da intihar teşebbüsünde bulundu.
- 3 çocuk aile içi şiddet sonucu katledildi, 7 çocuk ise yaralandı, 10 çocuk cinsel istismara maruz kaldı.
- 4 çocuk toplumsal yaşamda maruz kaldıkları şiddet yaşamını yitirdi, 6 çocuk ise yaralandı. 82
- çocuk cinsel istismara maruz kalırken, 4 çocuk kaçırılarak alıkonuldu.
Düşünce, İfade ve Örgütlenme Özgürlüğüne Yönelik İhlaller
- Her yıl düzenlenen 1 festival (Munzur Doğa ve Kültür Festivali) yasaklandı.
- 1 gazetenin 3 sayısı ve 12 kitap hakkında toplatma kararı verildi.
- 1 yayınevine, 1 haber ajansı ve 1 gazete temsilciliği bürosuna (2 kez) baskın düzenlendi.
- İnternet haber sitelerine 8 kez erişim engeli getirildi.
Düşüncelerinden dolayı;
- 12 soruşturma dosyasında 77 kişi hakkında soruşturma başlatıldı.
- 19 dava dosyasında 91 kişi hakkında dava açıldı.
- Aralarında siyasetçi, gazeteciler ve kamu emekçilerinin de bulunduğu 61 dosyada 684 kişi
- hakkında değişik hapis ve para cezaları verildi.
- 18 siyasi parti binası, saldırı veya baskına uğradı.
- Güvenlik güçleri tarafından 13 toplumsal gösteri veya açık hava toplantısına müdahale edildi.
- Toplantı veya gösteriler, kimi kentlerde süresiz, kimi kentlerde her ay yenilerek yasaklandı.
- 2018 yılında 26 kez yasaklama kararı açıklandı.