Bellek ve Kültür Sosyolojisi Çalışmaları Derneği (BEKS) tarafından 29 Haziran Perşembe günü Cezayir toplantı salonunda düzenlenen etkinlikte, “100. Yılında Soykırımı Hatırlamak: Ermeni Gençlerin Post-Belleği Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma” başlıklı araştırma projesinin sonuç raporunun lansmanı gerçekleştirildi.
Sunumu, çalışmayı yürüten ekip adına Öykü Gürpınar gerçekleştirdi. Raporun giriş bölümünde; "1915 Ermeni Soykırımı’nın üzerinden yüz yıl geçti. Bugün, soykırımı bizzat deneyimleyen Ermenilerin torunlarının çocukları, Felaket olayından sonra 4. kuşağı teşkil ediyor. Daha eski kuşakların aktardıklarıyla şekillenen bu kuşağın belleği barışma siyasetinin yönünü belirleyecek kilit unsur olarak karşımıza çıkıyor. Bellek ve Kültür Sosyolojisi Çalışmaları Derneği olarak Ermeni gençlerin taşıdığı soykırım belleğine dair bir araştırma başlatmıştık." Denerek araştırma hakkında bilgiler veriliyor. Çalışmanın Fransa, Ermenistan, Türkiye ve Lübnan'da Haziran 2015 – Temmuz 2016 tarihleri arasında gerçekleştiğini vurgulayan Gürpınar; "Yerevan, Gümrü, İstanbul, Beyrut, Paris ve Marsilya’da gerçekleştirilen saha çalışması kapsamında, 18-38 yaş arası toplamda 100 (48 erkek ve 52 kadın) Ermeni gençle derinlemesine görüşmeler gerçekleştirildik. Araştırma ekibinin bağlantıları üzerinden erişilen görüşmecilere, üç başlık altında toplanabilecek bir dizi soru yönelttik. İlk grup, görüşmecinin demografik profilini, dilsel ve kültürel pratiklerini, dini inanç ve etik yatkınlıkları kapsıyordu. İkinci grupta ise soykırıma yönelik bilgi, bellek aktarımı, anma pratikleri, köken araştırması konuları ele alınıyordu. Son olarak da soykırım belleğinin gündelik hayata, kişiliğe ve siyasi tavra yönelik etkisini irdeledik" dedi
Gürpınar, "Projenin amacının soykırım sonrası 4. kuşağı teşkil eden günümüz Ermeni gençlerinin, soykırıma dair inşa ettiği post-belleği araştırmak, Felaket’in yüzüncü yılında, gelecek kuşaklara aktarılacak olan belleğin bütün boyutlarıyla kavranmasına katkıda bulunmak ve böylelikle söz konusu gençlerin barışma siyasetinde oynadığı ya da oynayabileceği rolü tespit etmekti" dedi.
Yakinda online olarak yayinlanacak rapor 4 bolumden oluşuyor.
“1915, Ermeniler için “Ehemmiyetli Olay” başlikli ilk bolumde “ehemiyetli olay“ ve Post-Bellek” gibi kavramlarin yani sira gerceklestirilen saha Çalışmasıninin ayrintilarina, başvurulan Metodolojiye ve araştirma ekibinin saha notlarına yer veriliyor.
“Soykırım Bilgisinin Edinilmesi ve Post-Belleğin Teşekkülü” başlikli ikinci bölüm Soykırımın Ailede, okulda ve farklı tarihsel toplumsal çercevelerde aktarım sürecine odaklanıyor. Farklı cografyalardaki soykırımı hatırlatıcı tarihsel olayların yanı sıra bu bölümde Hrant Dink suikastının Türkiyeli Ermeni Gençler üzerindeki etkisi ele alınıyor.
Raporun üçüncü bölümü “Bellek Çalışması, Hatırlama ve Anma“ ismini taşıyor ve bu bölüm de Ermeni gençlerin bellek calışması “Köken Araştırması” ve Soykırım anmaları çercevesinde analiz ediliyor. Gene aynı alt bölümde 24 Nisan’ın yanı sıra 19 Ocak'ın Türkiyeli Ermeni gençlerin polizasyonuna etkisi ve bu kuşağın bellek aktivizmi ele alınıyor.
Raporun “Geçmişle Hesaplaşma ve Talepler başlıklı son bölümü ise gençlerin Tanınma, Tazminat, Toprak, Özür / Adalet / Barışma, Ermenistan ve Türkiye arasındaki sınırların açılması, Kültürel Miras gibi soykırıma yönelik taleplerine odaklanıyor. Söz konusu taleplerin saha çalışması gerçekleştirilen farklı ülkelerdeki dağılımını inceliyor.
Doç. Dr. Derya Fırat’ın yürütücülüğünde gerçekleşen çalışmada araştırmacı olarak Barış Şannan, Öykü Gürpınar; Öndercan Muti ve Hande Topaloğlu yer almış.
Rapora önümüzdeki günlerde proje sayfası memoryon.org’dan ulaşılabileceği belirtildi.