Ege Bölgesi her hafta bir başka doğa ve kültürel katliama sahne olurken, daha önce de İZSU Genel Müdürlüğü’nün projeleri nedeniyle zeytin ağaçlarının katledildiği Foça’da bu kez yapılan kanalizasyon kazıları nedeniyle UNESCO’nun ana listesine girmeye aday Phokai Antik Kenti zarar görüyor.
Doğal ve Kültürel Yaşam Girişimi Sözcüsü Tuncay Karaçorlu, İzmir Büyükşehir ve Foça belediyelerinin tarih suçu işlediğini söyledi.
DİHA'dan Cihan Başakçıoğlu'nun haberine göre Ege Bölgesi'nde devletin belediyeler eliyle ekolojik yaşama yönelik rant amaçlı katliamları sürerken, özellikle Kuzey Ege kesimi her hafta bir başka doğa ve kültürel katliama sahne oluyor. Çandarlı'daki termik santral projesi, uluslararası ödüllü zeytinliklerin bulunduğu alanda Zeytindağ Çimento Fabrikası ve Aliağa Zeytinli Parkı'ndaki yol projesinin ardından bu kez de Foça'da bir doğa ve tarih katliamı ortaya çıktı. Daha önce de İzmir Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (İZSU) Genel Müdürlüğü'nün projeleri nedeniyle zeytin ağaçlarının kesildiği Foça'da, bu kez yapılan kazılarla UNESCO'nun ana listesine girmeye aday Phokai Antik Kenti sessizce yok ediliyor. Kentin halen toprak altında bulunan tarihi eserlerin dokusuna İZSU tarafından yapılan kazılarda zarar verilirken, çalışmalar esnasında ortaya çıkan eserlere rastlanmasına rağmen projeden hala vazgeçilmiyor. Eserlerle karşılaşıldığı zaman ise güzergah değiştirilip kaçak kazılar yapılıyor.
'Anayasaya aykırı olmasına rağmen hayata geçiriliyor'
Doğal ve Kültürel Yaşam Girişimi Sözcüsü Ahmet Tuncay Karaçorlu, İzmir Büyükşehir Belediyesi ve Foça Belediyesi'nin, on yıldan bu yana tüm uyarılara rağmen antik kentlerin ve tarihi kalıntıların en yoğun olduğu bölgede kanalizasyon projesini ısrarla hayata geçirmeye çalıştığını belirtti. Karaçorlu, açılan bir dava sonucunda İzmir Arkeoloji Müzesi'nin ve Kazı Başkanlığı'nın olumsuz raporlarına ve itirazlarına rağmen İzmir 2 Numaralı Koruma Kurulu'nca projenin onaylandığına dikkat çekti. Anayasa uyarınca değiştirilmesi ve aykırı kararlar alınması mümkün olmayan bu projenin ısrarla değiştirildiğini ve Anayasaya aykırı olarak İzmir 2 Numaralı Koruma Kurulu'nca onaylandığının altını çizen Karaçorlu, projenin İZSU ve Foça Belediyesi'nce uygulamaya sokulmak istendiğini belirtti.
Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi tarafından bu yeni projeye ilişkin Anayasa'ya aykırılığından dolayı iptal davası açıldığını ve projenin yürütmeyi durdurma aşamasında olduğunu kaydeden Karaçorlu, Doğal ve Kültürel Yaşam Girişimi tarafından ise anayasaya aykırı biçimde onaylanan bu projeye ilişkin İzmir 2 Numaralı Koruma Kurulu hakkında görevi kötüye kullanmak nedeniyle suç duyurusunda bulunulduğunu söyledi. İzmir Arkeoloji Müzesi Müdürlüğü ve Kazı Başkanlığı da bir kez daha bu yeni projeyle ilgili olumsuz raporlar verdiğini ifade eden Karaçorlu, "Kanalizasyon projesinin ısrarla geçirilmek istendiği yerlerin Foça Antik Kenti'nin eşsiz eserleriyle dolu olmasına rağmen önerilen ve dünya kentlerinde de halen uygulanan birçok farklı ve uygulanabilir kanalizasyon projesi dikkate alınmamış, ısrarla yalnızca eğime dayalı plastik borularla ve antik kenti parçalayarak geçirilmek istenmiştir. Bir altyapı projesi özelliği taşımayan bu uygulama yaşama geçerse, Antik Foça Kenti'ni ortadan kaldırmaktan başka hiçbir sonucu olmayacaktır" diye konuştu.
'Foça UNESCO Dünya Kültür Mirası aday listesinde'
Gerçek bir altyapı projesi olmayan ve basit bir tesisat özelliğinden öteye geçmeyen bu düzenlemenin gelecekte de Foça'nın kanalizasyon sorununa ilişkin yeni sorunları beraberinde getireceğini söyleyen Karaçorlu, şunları kaydetti: "Ülkemizin gözbebeği bir antik kenti, yöresel tarih bilincinin dönüştürülmesinde ülkemize örnek olan Foça bilimsel kazıları ve restorasyonları, Foça'nın 'UNESCO Dünya Kültür Mirası aday listesinde' yer almasına sebep olmuş, dünya Foça'nın tarihiyle ilgilenirken, Foça Belediyesi ve İzmir Büyükşehir Belediyesi, İZSU marifetiyle Foça'nın antik tarihi dokusunun yok olmasına yol açacak bir projeyle ilgilenmektedir. Son olarak da; bugüne kadar İzmir Arkeoloji Müzesinin ve Kazı Başkanlığı'nın bütün uyarılarına rağmen projede yer almayan ve yasadışı biçimde ve projeye aykırı olan bir İZSU kazısıyla, binlerce yıllık eserlerin bulunduğu bir alan ortaya çıkmıştır. Bu da, bu yanlış altyapı projesinin yapılmasının, Foça'nın tarihi değerlerini koruyarak gerçekleşmesinin mümkün olamayacağını göstermiştir. İZSU bu yasadışı işlemini pişkince gizleyerek, tarihi bir eser ortaya çıkardığını söylemiş oysa kanalizasyon projesinin güzergâhında olmayan kanalizasyon kazısıyla, bu eserlerin de tahribine yol açarken suçüstü yakalanmıştır" dedi.
'Tarih suçudur'
Projenin bir tarih suçu olduğunu ve İzmir Büyükşehir Belediyesi başta olmak üzere Foça Belediyesi, İZSU ve İzmir 2 Numaralı Koruma Kurulu hakkında soruşturma açılması gerektiğini vurgulayan Karaçorlu, "Tarihi Foça kentini koruyarak, sağlıklı bir altyapı uygulamasıyla Foça kentinin sağlıklı bir kent yerleşimi olmasında önemli kazanımlar sağlayacak olan İzmir Arkeoloji Müzesi'nin ve Foça Kazı Başkanlığı'nın bugüne kadarki uyarıları ve önerileri temel alınmalıdır. Her iki belediye de bilimden, katılımdan, doğadan ve tarihten uzak son dönem uygulamalarına son vermelidir" dedi.