Prof. Dr. Nurhan Yentürk’ün çalışmasına göre milli gelirden iç güvenlik harcamalarına ayrılan pay 2006-2014 yılları arasında yüzde 45 arttı. Artışın en önemli bölümünü personel harcamaları oluşturdu. En hızlı büyüme İçişleri Bakanlığı harcamalarında.
En çok İçişleri Bakanlığı harcaması arttı
İstanbul Bilgi Üniversitesi Sivil Toplum Kuruluşları Eğitim ve Araştırma Birimi tarafından Kamu Harcamalarını İzleme Dizisi kapsamında yayımlanan ve Prof. Dr. Nurhan Yentürk tarafından kaleme alınan Askeri ve İç Güvenlik Harcamalarını İzleme Kılavuzu’nda yer alan iç güvenlik harcamaları ile ilgili olarak var olan bilgiler 2014 yılı için yeniden hesaplandı.
Çalışmada İçişleri Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Milli İstihbarat Teşkilatı, Milli Güvenlik Kurulu, Sahil Güvenlik, Jandarma, Gizli Hizmet Giderleri, Örtülü Ödenek, Sivil Savunma Hizmetleri ve diğer güvenlik hizmetleri harcamalarını kapsayan İç Güvenlik Harcamalarının gelişimi değerlendirildi.
Hazırlanan raporda öne çıkan sonuçlar şöyle:
* Ulaşılabilen verilere göre 2006 yılında toplam iç güvenlik harcamalarının (Gayri Safi Yurtiçi Hasıla) GSYH’ya oranı 1,32 iken 2014 yılında 1,92’ye yükseldi. Bu gelişme güvenlik harcamalarının yüzde 45 büyüdüğünü gösteriyor.
* 2006-2014 yılları arasında iç güvenlik harcaması yapan kurumların harcamalarının GSYH’ya oranlarındaki büyümeler karşılaştırıldığında en hızlı büyümenin yüzde 215 ile İçişleri Bakanlığı’nın harcamalarında olduğu görülüyor.
* Toplam iç güvenlik harcamalarının yüzde 48’ini oluşturan Emniyet Genel Müdürlüğü’nün harcamalarının GSYH’ya oranındaki büyüme ise yüzde 37.
* GSYH’ya oranla, MİT’in harcamalarında yüzde 44, Gizli Hizmet Giderleri’nde yüzde 76, Başbakanlık Örtülü Ödeneği’nde yüzde 37 artış var.
Örtülü ödenekte sıçrama
* Gizli Hizmet Giderleri ve bunun içinde yer alan Başbakanlık Örtülü Ödenek Harcamalarındaki artışların nereden kaynaklandığını görebileceğimiz bir yayın veya istatistik yok. Gerek Gizli Hizmet Harcamaları gerekse Başbakanlık Örtülü Ödenek Harcamaları 2012 yılında önemli bir sıçrama gösterdi.
* Emniyet Genel Müdürlüğü’nün İç Güvenlik Harcamalarında görülen en büyük artış (enflasyondan arındırılmış sabit fiyatla) yüzde 85 olarak personel harcamaları. Bunun dışında Emniyet Genel Müdürlüğü’nün mal ve hizmet alımları harcamaları 2011 yılında itibaren yavaş da olsa artış gösteriyor.
* İçişleri Bakanlığı’nın personel harcamalarında sabit fiyatla sürekli denilebilecek bir artış var. Ancak 2014 yılında, 30 büyükşehir belediyesinin olduğu illerde oluşturulan Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı’na diğer kamu kurumlarından yapılan yatırım amaçlı aktarımlardan dolayı büyük bir sıçrama görülüyor. 2014 yılında yaşanan bu ek artışı dışarıda tuttuğumuzda, İçişleri Bakanlığı’nın harcamalarında 2006-2014 yılları arasında yaşanan artışın yüzde 215’ten yüzde 100 civarına düştüğü ve bu yüzde yüz artışın esas olarak personel artışından kaynaklandığı anlaşılıyor. İçişleri Bakanlığı’nın harcamalarında da 2013 ve 2014 yıllarında mal ve hizmet alımlarında küçük bir artış görülüyor.
* Milli İstihbarat Teşkilatı’nın İç Güvenlik Harcamalarında görülen en büyük artış diğer kurumlarda olduğu gibi personel harcamaları. Bunun yanı sıra mal ve hizmet alımları ve sermaye giderlerinde de artış var.
Biber gazı soruları cevapsız
* Bu kurumların personel harcaması artışları dışında yaşanan mal ve hizmet alımı harcamalarının Suriye’ye yapılan silah yardımları ve biber gazı alımları ile ilgili olup olmadığını tespit edebileceğimiz bir kaynak yok.
* Biber gazı alımı konusunda çeşitli milletvekilleri tarafından 2012 ve 2013 yıllarında verilen soru önergeleri hükümet yetkilileri tarafından cevaplandırılmamış ya da “yeteri kadar alındı” ifadesi kullanıldı. Suriye’ye yapılan askeri yardımlar konusunda çeşitli milletvekilleri tarafından 2012 ve 2013 yıllarından verilen 100’ün üzerinde soru önergeleri anlamlı bir bilgi içerecek şekilde cevaplandırılmadı. (Bianet)