Amerikan sitesi Politico’da, ‘Türkiye beyinlerini kaybediyor’ başlıklı bir makale yayımlandı. Makalede Türkiye’den ‘beyin göçü’ yaşandığına dikkat çekildi, yurtdışına gitmek isteyen akademisyen sayısında ‘görülmemiş bir artış’ yaşandığı belirtildi.
Amerikan haber sitesi Politico, Türkiye’de akademinin durumu ve ülkeden giden akademisyenler hakkında kapsamlı bir makale yayımladı. Makalede, binlerce öğretim üyesinin görevden alınması sonrası son dönemde yurt dışına giden akademisyen sayısının ciddi biçimde arttığı vurgulandı; “Giderek baskıcı hale gelen atmosfer, soruşturmalardan ve akademik bağımsızlığın düzenli biçimde erozyona uğratılmasından kaçmak isteyen yüzlerce kişinin Batılı ülkelere, özellikle de Avrupa’ya gitmesine yol açtı” denildi.
Makalenin öne çıkan bölümleri şöyle:
- Akademisyenlerin başka ülkelerde iş bulmasına yardım eden kuruluşlar, Politico’yla görüşmelerinde Türkiye’den gelen taleplerin ‘daha önceden görülmemiş boyutta’ olduğunu belirtti. Buna göre, Scholar Rescue Fund (Akademisyen Kurtarma Fonu) adlı kuruluşun listesindeki isimlerin büyük çoğunluğu şu an Türkiyeli.
- Aynı şekilde, Bonn’daki Alexander von Humboldt Vakfı’nın 2016’da tehdit altındaki sığınmacı akademisyenlere yardım için başlattığı Alman Philipp Schwartz Girişimi de, son dönemde en çok başvuruyu Türkiye’den almış. Mart ayındaki ilk tur başvurulara en çok Suriyeli akademisyenler rağbet gösterirken, ikinci turda başvuruların yüzde 46’sı Türkiye’den gelmiş.
- Politico, bu durumun hazin bir ironiye işaret ettiğine de değindi. Zira söz konusu programa adını veren Philipp Schwartz, 1933’te Frankfurt’taki Goethe Üniversitesi’nden Yahudi olduğu için atılan bir patologdu. Schwartz’ın İsviçre’ye kaçması sonrası kurduğu vakıf sayesinde yüzlerce Yahudi akademisyen Nazi nüfuzu olmayan ülkelerde iş buldu. 150 tanesi o dönem Türkiye’ye gelmiş, Schwartz’ın kendisi de İstanbul Üniversitesi’nin patoloji bölüm başkanlığını üstlenmişti. Şimdiyse, adını verdiği vakıf Türkiye’den ‘kaçış’a aracılık ediyor… Vakfın sözcülerinden Georg Scholl, “Tezat ortada. Türkiye’deki akademisyenlerin eskisi gibi tehdit ve görevden almalarla karşılaşmadan çalışabilmesini umuyoruz” dedi.
- Politico, AB’yle Jean Monnet bursu gibi yıllardır devam eden akademik ortaklıkların son bulduğuna da dikkat çekti. Avrupa Parlamentosu’nun Türkiye Raportörü Kati Piri, “Bu konuda çok sayıda yazı yazdık ve Avrupa Komisyonu Türkiye’ye bu faaliyetlere devam etmesi, darbeden dolayı akademisyenleri cezalandırmaması için büyük baskı yaptı” dedi.
- Haberde, akademisyenler üzerindeki baskının 15 Temmuz darbe girişimi öncesinde, Barış İçin Akademisyenler bildirisinin ardından arttığı vurgulandı; Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın imzacı akademisyenleri ‘terörist’ diye niteleyerek onlara karşı bir soruşturma kampanyasını tetiklediği belirtildi.
- Habere göre, bildiriye imza atan akademisyenlerden 100-150’si şu an Almanya’da.
- Haberde, AK Parti yönetiminin ilk yıllarında 1980 darbesi sonrası yaşanan beyin göçünün tersine döndüğü ancak o dönem ülkeye dönen akademisyenlerin bugün yine tehdit altında olduğu vurgulandı.
- Politico “Gitmek kolay bir karar değil. Beyin göçünün parçası olanlar sadece evlerini kaybetmenin yasını tutmuyor; akademisyen ve entelektüellerin toplu göçüyle Türkiye’nin otokrasiye gömülüşünün hızlanmasından korkuyorlar” ifadesini kullandı. (Dış Haberler)