Yunanistan’da SYRIZA milletvekilleri Pontus Soykırımı’nın daha spesifik konularını ve daha özel olarak Amasya Mahkemeleri’nin kayıtlarını öne çıkarmak üzere siyasi ve diplomatik girişimlerde bulunulması için Dışişleri ve İçişleri Bakanlıklarına soru önergesi sundu.
Ağustos 1921’de başlayan Amasya Duruşmaları’nda, rahipler, siyasetçiler, gazeteciler, iş adamları ve sporcular Pontus Cumhuriyeti kurmak ve “Türk karşıtı” olmak iddiasıyla yargılandı. Henüz arşivlerin tam olarak açılmamış olması nedeniyle toplam kurban sayısı henüz bilinmemekle birlikte, 400’den fazla Rum’un hiçbir güvenilir kanıt sunulmadan yargılanıp idam edildiği ve bunun Hristiyan nüfusa yönelik Soykırım’ın bir başka boyutu olduğu iddia ediliyor.
Kurbanlar arasında, uzun yıllar Osmanlı Meclis-i Mebusan üyeliği yapan Matthew Kofidis, gazeteci ve “Epochi” gazetesinin yayıncısı Nikolaos Kapetanidis, Zila Piskoposu Agios Efthymios, Merzifountos Doğu Koleji öğretmen ve öğrencileri ile Kolej’in “Pontos” adlı spor kulübünün sporcuları gibi şahsiyetler de vardı.
Soru önergesinde, hükümetten şu konularda yanıt talep ediliyor:
- Dışişleri Bakanlığı, kurbanların kimliklerinin belirlenmesi ve gömüldükleri yerlerin tespiti için bilimsel araştırmayı finanse edecek veya yürütecek mi?
- Bakanlık, ilgili Türk arşivlerine resmi erişim talebinde bulunacak mı?
- Küçük Asya, Pontos ve Doğu Trakya Rumlarının soykırımının daha geniş biçimde tanıtılması için stratejik plan var mı?
- 2017’de duyurulan Pavlos Melas kışlasında kurulacak “Mülteci Helenizmi Müzesi” projesi hangi aşamada ve ilgili bakanlık hangi adımları attı?
Soru önergesini imzalayan milletvekilleri arasında Aikaterini Notopoulou, Dionysios Kalamatianos, Kalliopi Vetta, Christos Giannoulis, Eirini Dourou ve Nina Kasimati gibi isimler yer alıyor.
Öte yandan “Nikos Kapetanidis” Eylem Derneği, Amasya Mahkemeleri meselesinin tarihsel olarak belgelenmesi ve gündeme getirilmesi, sözde mahkemelerin kayıtlarının araştırılması, Pontus Soykırımı’nın trajik tarihindeki bir başka kara sayfaya daha ışık tutulması ve aynı zamanda milliyetçi nefretin kurbanlarının bedenlerinin nereye gömüldüğünün belirlenmesi açısından yıllardır önemli çalışmalar yürütmektedir.
Araştırmacı Nevzat Onaran ve Tamer Çilingir ve Sait Çetinoğlu Amasya Mahkemeleri’ne dair yazdıkları yazılarda ulaşabildikleri bilgi ve kanıtları sunuyor.