Altmışdokuz günahsız insan, altmışdokuz Pontos yurtseveri,
uydurma bir dava sonucunda Amasya meydanına getirildiler.
Darağaçları iki sıra halinde dizildi
ve ölmelerine hükmedilenler
metindiler
aman dilemediler…
İçlerinden birinin
yetmiş yaşındaki ihtiyar piskoposun
Platon Ayvadis’in
başaşağı sallayıp
papaz cübbesinin üstüne
tam göğsüne asmışlardı idam kararını…
günlerden Pazar
yıllardan 1921 idi…
5 Eylül’de o gün
Amasya meydanında
altmışdokuz günahsız insanı astılar…
Fransız okulunda kuruldu ”İstiklal” mahkemesi
Trabzonlu Pontosluların Batum’da kurdukları
Pontos Meclisi’ne karşın
rehin alınmıştı bu altmışdokuz insan…
Samsunluydular, Samsun’daydılar…
Ama onlar Batum’da kurulan
Pontos Meclisi yüzünden
”İmparatorluğun bir bölümünü
parçalayarak ele geçirip
Gürcistan’dan Zonguldak’a dek uzanan bölgede
Pontos devleti kurmaya teşebbüsten”
suçlu sayıldılar…
Altmışdokuz kişiydiler
ama
yetmiş kişi hakkında idam kararı verdi
Emin Bey.
Yetmişinci
Zilon Ağritelis idi…
Orfeis davasından suçlu bulunup
zor kurtulmuştu
ilmekten…
Orfeis adıyla anılan
Amasya Müzik ve Folklor Derneği’nin
üyesi diye
”Müslümanlara karşı harekete geçin” sözlerinin geçtiği
bir mektup aldı diye
üstelik mektubu yazanın kim olduğunu bilinmediği
halde
idam edilecekken tam
mektubun tarihini farketti
onu yargılayan adam…
Emin Bey’di adı
Emin Bey gördü ki,
tarih 1909 idi…
Oysa 1909′da
Zilon bir çocuktu…
İdam edilmedi ama
Amasya’nın eski tımarhane binası olan
hapishaneye atıldı Zilon…
Ve deri döküntüleri ile başgösteren
tifo sonucu
bu hapishanede öldü
zar zor bir tören yapıldı
gömüldü…
O gün O’nu idam edemeyen Emin Bey
şimdi karar verdi idamına Zilon’un…
Ve tıpkı Zilon gibi
diğer altmışdokuz insana da
savunma hakkı verilmedi
soru bile sorulmadı…
darağacındaki altmışdokuz insanın
elbiseleri, ayakkabıları
talan edildi
bir avuç çapulcu tarafından…
günlerden Pazar
yıllardan 1921 idi…
5 Eylül’de o gün
Amasya meydanında
altmışdokuz günahsız insanı astılar…
sonra
duasız
törensiz
bir çukura gömüldüler Amasya’nın dışında…
geriye son sözleri kaldı akıllarda:
”AŞK OLSUN ADALETİNİZE!”
Tamer Çilingir
Kaynak: Devrimci Karadeniz