Uluslararası Savaş Suçları Mahkemesi, Bosna Kasabı olarak bilinen Bosnalı Sırpların eski lideri Radovan Karadziç’i Srebrenitsa Soykırımı’ndan sorumlu tutarak 40 yıl hapis cezası verdi. Karadziç’in ceza sebeplerinin arasında ‘insanlığa karşı suç işlemek’ de var.
11 suçtan yargılandı
Davada 337’si savcılığın, 248’i ise savunmanın olmak üzere toplam 585 tanık dinlenirken, savcılığın hazırladığı iddianamede Karadziç, ikisi soykırım, beşi insanlığa karşı suç, dördü ise savaş yasalarına aykırı davranmak kategorisine giren 11 ayrı suçtan yargılandı.
‘Güçlü olsalar da adaletten kaçamazlar’
Kararı değerlendiren BM’nin insan haklarından sorumlu yetkilisi Zeyd Raad El-Hüseyin, “Karadziç kararı, insanlar güçlü ya da dokunulmaz olduklarını ne kadar düşünürlerse düşünsünler, bu tip suçları işleyenlerin adaletten kaçamayacaklarını bilmeleri gerektiğini gösterdi” yorumunu yaptı.
2009’da başlanmıştı
Sırbistan’ın başkenti Belgrad’da 2008 yılında yakalanarak Lahey’deki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne teslim edilen Karadziç’in yargılanmasına 2009 yılında başlanmıştı. Karadziç, İkinci Dünya Savaşı sonrası Avrupa’da gerçekleşen en büyük katliam olan ve 8 bine yakın Boşnak’ın öldürüldüğü Srebrenitsa Soykırımı’nın da sorumlusu olmakla suçlanıyordu. Bosna-Hersek’teki iç savaş nedeniyle uluslararası mahkeme tarafından hakkında arama kararı çıkartılan Karadziç, uzun süre saklandı. Karadziç, 13 yıl sonra, 2008 yılında Belgrad’da bir otobüste yakalandı.
Karadziç, Lahey’de eski Yugoslavya için kurulan Uluslararası Ceza Mahkemesi’nde yargılanmak üzere Hollanda’ya gönderildi.
Ne olmuştu?
Avrupa’da 2. Dünya Savaşı sonrası en büyük katliamın yaşandığı Srebrenitsa, Bosna Savaşı sırasında Birleşmiş Milletler (BM) tarafından siviller için “güvenli bölge” ilan edilmişti. ‘Güvenli bölge’ olarak ilan edilen altı yerden ilkiydi ve bölgede 400 silahlı Hollanda Barış Gücü askeri bulunuyordu. Ancak 1995 Temmuz’unda Sırp kuvvetleri Saraybosna’nın doğusundaki kente girdikleri zaman çok uluslu kuvvetler direniş göstermeyerek geri çekilmişlerdi. Bölgenin Sırpların kontrolüne geçmesinin ardından ise 8 bini aşkın Boşnak erkek, kadın ve çocuk öldürüldü. 100 bin kişinin öldüğü 1992-1995 Bosna Savaşı’nın ardından kurbanların büyük kısmı, BM askerlerinin üssü olan ve binlerce insanın sığındığı alanın hemen karşısında yer alan Potoçari Mezarlığı’na gömülmüştü. Sırbistan daha önce Uluslararası Adalet Divanı’nda Bosna Hersek’in Srebrenitsa kasabasında yaşanan katliam nedeniyle soykırım suçlamasıyla yargılanmıştı. Adalet Divanı, 2007’de aldığı kararda, Srebrenitsa’da 8 bin Müslüman erkeğin Bosnalı Sırplarca öldürülmesinin soykırım olduğunu kabul etmiş ancak Sırbistan’ın bundan doğrudan sorumlu tutulamayacağına hükmetmişti. (İmc)