AYM’nin daha önce OHAL dönemlerinde çıkarılan KHK’lerle ilgili verdiği kararlar AKP’nin iddiasının aksine AYM’nin anayasadaki sınırlamalara aykırı hükümler taşıyan OHAL KHK’lerini iptal etme yetkisinin olduğunu gösteriyor.
Cumhuriyet'ten Ayşe Sayın'ın haberine göre CHP, 15 Temmuz darbe girişiminin ardından ilan edilen Olağanüstü Hal (OHAL) kapsamında çıkarılan 8 kanun hükmünde kararnameden (KHK) ilki hariç 7’sini Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) taşımak için bayram sonrası “yoğun mesai” yapacak. Başbakan Yardımcısı Veysi Kaynak’ın “OHAL KHK’leri AYM’ye götürülemez” açıklamalarına karşın CHP yönetimi, Yüksek Mahkeme’nin OHAL KHK’leri ile ilgili verdiği ve bu kararnamelerin “OHAL’in amacı ve süresi” ile sınırlı olduğu yönündeki kararlarını dayanak yaparak, iptal başvurusunda bulunacak.
‘Geriye dönük KHK’
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, OHAL’in “FETÖ ile mücadele” amacıyla çıkarıldığını ancak kayyım atanan belediyelerden sadece 4’ünün bu kapsama girdiğine dikkat çekerek, “Geriye dönük KHK çıkararak, siyasi kalpazanlık yaparak KHK çıkarıyorlar. AKP, darbeye değil, Fethullah Gülen’in darbe yapmasına karşıdır. Kendileri sivil, Saray darbesinin peşindeler. Bu kafayla gidilirse, AKP’nin sivil darbesi gelecek” dedi. CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun, OHAL dönemindeki KHK’lerden 1.’si hariç tümünü Anayasa Mahkemesi’ne götüreceklerini açıklamasının ardından CHP yönetimi bu konuda kapsamlı çalışma başlattı. AYM’nin daha önceki kararlarını da inceleyen CHP, AKP’nin 12 Eylül darbe yönetimi modeliyle ülkeyi yönetemeyeceğini savunuyor.
‘12 Eylül’le farklı dönem’
CHP yönetimi, darbe yönetiminin 12 Eylül’de anayasayı da ortadan kaldırarak “kendi hukukunu” yarattığını, oysa şu anda sivil bir hükümetin işbaşında olduğunu, parlamentonun çalıştığını, mevcut anayasanın yürürlükte olduğu gerekçesiyle bu kadar sınırsız yetki kullanamayacağı görüşünde. AYM dosyasını hazırlayan CHP Grup Başkanvekili Levent Gök, “OHAL kapsamı dışına çıkan tüm uygulamaları” AYM’ye götüreceklerini belirterek, “Bu konuda madde madde inceleme yapıyoruz, OHAL’in amacı dışındaki tüm düzenlemeleri götüreceğiz. Sanıyorum önümüzdeki hafta sonu dosyayı hazırlamış oluruz” görüşünü dile getirdi.
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, Başbakan Yardımcısı Veysi Kaynak’ın, “OHAL KHK’leri AYM’ye götürülemez” açıklamasına sert tepki gösterdi. Özel, CHP’nin KHK’lere yönelik itirazları ve AYM’ye başvuru konusundaki hukuki gerekçeleri konusunda şu değerlendirmeleri yaptı:
3 karar var: Önce Meclis’i kapatarak, yasamanın yerine kendilerini koydular, şimdi de AYM yerine koyuyorlar. Bu konuda ya yalan söylüyorlar ya bilgisizler ya da kötü niyet var. Halbuki, AYM’nin bu konuda 3 kararı var. 1990, 1991 ve 2003 tarihli kararları var. O kararlar diyor ki; OHAL KHK’leri, OHAL ilan ediliş gerekçesi, süre ve uygulandığı bölge açısından denetlenir diyor. OHAL’in ilan edildiği yerlerde uygulanıyor, yani tüm Türkiye’de… Ancak kararlar bu uygulamaların OHAL sürecince olacağını belirtiyor. Ama bakıyorsunuz, memuriyetten, okuldan atmalar, var. “OHAL konusuyla sınırlı olmalı” diyor. Ama bakıyorsunuz, son çıkardıkları KHK’yle kayyım atanan belediyelerden, 4’ü FETÖ, diğerleri başka örgütler. Oysa OHAL’in konusu FETÖ. Bunun dışında nasıl düzenleme yaparsın. AYM’nin bu 3 kararı doğrultusunda başvuruyu yapacağız.
60 günü dolanı götüreceğiz: Temel prensibimiz şu; hükümeti yaptıkları yanlışlar konusunda uyardık, hem yüz yüze, hem açıklamalarımızla. Genel başkanımız bayram sonrasında tekrar görüşecek, anlatacağız. Bildirdiğimiz mağduriyetleri, anayasaya aykırılıkları, yetki aşımından kaynaklı uyarılarımızı dikkate alırsanız o zaman AYM’ye gitmeye gerek kalmaz. Ama eğer bu uyarılara rağmen düzeltmezlerse, KHK’lerden başvuru için gerekli olan 60 gün (yürürlük tarihi itibarıyla) sınırına gelenleri, süresi geçmeden AYM’ye götürmek zorundayız. Aksi durumda bu başka türlü denetlenmesi mümkün olmuyor. Anayasaya aykırılık varsa, bunu yargı denetimine taşımak zaten ana muhalefetin görevidir.