Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump’tan DSÖ’ye 30 gün mühlet verdi. Çin’den bağımsız olduğunu kanıtlamadığı taktirde sağlanan fonları “kalıcı olarak” keseceğini bildirdi.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump, esaslı reformlar yapmaması ve Çin’den bağımsız olduğunu kanıtlamaması halinde Dünya Sağlık Örgütü'ne (DSÖ) sağladığı fonları 30 gün sonra "kalıcı olarak" donduracağını açıkladı.
Trump, DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus'a gönderdiği mektubu Twitter hesabından paylaştı.
DSÖ’nün Covid-19 salgınıyla mücadelesi ve örgütün Çin ile ilişkilerini incelediğini belirten Trump, bu araştırma sonucunda bir dizi sonuca vardıklarını kaydetti.
Trump, DSÖ’nün Vuhan’daki durumu yeterince incelemediğine işaret ederek, "DSÖ, 2019 Aralık ve hatta daha öncesinde Vuhan’da bir virüsün yayıldığına dair haberleri göz ardı etmiştir." ifadesini kullandı.
DSÖ’nün 30 Aralık 2019 tarihinden itibaren Çin basınındaki haberlere de dayanarak virüs konusunda kesinlikle bilgi sahibi olduğuna değinen Trump, "31 Aralık’ta Tayvanlı yetkililer, DSÖ ile virüsün insandan insana bulaştığına dair iletişime geçti. Ancak DSÖ bu kritik bilgiyi dünyanın geri kalanıyla paylaşmamayı tercih etti. Belki de bunun siyasi nedenleri vardı." değerlendirmesinde bulundu.
'DSÖ, Covid-19'u pandemi ilan etmekte geç kaldı'
Trump, 3 Şubat tarihinde DSÖ’nün Çin’e seyahat yasağı uygulanmaması yönünde açıklama yaptığını anımsatarak, DSÖ’nün daha sonraki günlerde de virüsün yavaş yayıldığına dair yanlış bilgiler paylaştığını vurguladı.
DSÖ’nün, yeni tip koronavirüsü 11 Mart’ta "pandemi" ilan ettiğine ancak bunun geç olduğuna işaret eden Trump, "Ancak o zamana kadar virüs dünya genelinde 114 ülkeye yayılmış, 4 binden fazla kişi ölmüş ve 100 binden fazla kişi enfekte olmuştu." bilgisini paylaştı.
Trump, 11 Nisan’da Afrikalı büyükelçilerin Çin Dışişleri Bakanlığı'na bir mektup yollayarak, kendi vatandaşlarına karşı ayrımcılık yapıldığını bildirdiğini anımsatarak, "Çin’in ırkçı davranışları konusunda DSÖ bir yorumda bulunmadı. Ancak Tayvan’ın sizin virüsü doğru şekilde ele almadığınıza dair haklı açıklamalarını ‘ırkçı’ olarak etiketlediniz." eleştirisini yaptı.
Çin’in virüs konusunda birçok delili saklamaya çalıştığını savunan Trump, örgütün buna rağmen Çin’i "şeffaf" olarak nitelediğini kaydetti.
'DSÖ’nün bundan daha iyisini yapabileceğini biliyoruz'
Trump, DSÖ’nün Çin’i virüsün kaynağına dair bağımsız bir soruşturmaya izin vermeye de çağırmadığını vurgulayarak, "Bunların hepsinden de kötüsü, DSÖ’nün bundan daha iyisini yapabileceğini biliyoruz." dedi.
DSÖ’nün daha önceki salgınlarla çok daha iyi mücadele ettiğine dair örnekleri de sıralayan Trump, Ghebreyesus'a hitaben, şu sözleri kaleme aldı:
"Sizin ve kuruluşunuzun bu pandemi döneminde birbiri ardına attığı yanlış adımlar, tüm dünyaya çok pahalıya patladı. DSÖ’nün önündeki tek yol, Çin’den bağımsız olduğunu gerçekten göstermesi. Yönetimim hali hazırda sizinle ne tür bir reform yapılması gerektiğine dair görüşmelere başladı. Ancak hızlı bir şekilde adım atılması gerekiyor. Boşa harcanacak zaman yok. DSÖ’nün gelecek 30 gün içinde esaslı reformalar yapmaması halinde, size sağladığımız fonları kalıcı olarak donduracağımızı ve DSÖ’ye üyeliğimizi gözden geçireceğimizi bildirmek, ABD Başkanı olarak benim görevim. ABD vatandaşlarının vergilerinin mevcut durumunda bariz bir şekilde ABD’nin çıkarlarına hizmet etmeyen bu örgüte gitmesine izin veremem."
Trump, 14 Nisan'da DSÖ'yü salgınla mücadelede başarısızlık ve Çin'e yakın durmakla suçlamış ve örgüte sağlanan finansal desteği askıya aldıklarını açıklamıştı.
ABD Başkanı Trump, perşembe günü Beyaz Saray'da yaptığı açıklamada, "Gelecek hafta DSÖ'ye ilişkin yeni bir duyurumuz olacak." ifadesini kullanmıştı.