İsrail’in Filistin’e yönelik işgalci yıkım politikası tüm sertliğiyle devam ediyor. Ekim 2023’ten bu yana Gazze’de ve Batı Şeria’da yaşamını yitirenlerin sayısı 40 bini geçmişken İsrail, Lübnan’da ve İran’da dahi can almaya devam ediyor.
Tüm bunlar yaşanırken ve pek çok emperyalist odak İsrail’in politikalarını doğrudan veya dolaylı olarak desteklerken Filistinlilerin haklı direnişinin yanında durmaya çalışan farklı oluşumlar da çıkıyor.
Büyük teknoloji şirketlerinin doğrudan İsrail yanlısı bir pozisyon aldığı koşullarda, teknoloji emekçilerinin 2023’ün Aralık ayında kurduğu “Filistin İçin Teknoloji” (Tech For Palestine), geliştirdiği pek çok proje ile Filistin mücadelesine omuz veriyor.
Bizler de “Filistin İçin Teknoloji” oluşumunun kurucularından Paul Biggar ile oluşumu ve amaçları üzerine ilham verici bir sohbete oturduk.
“Tech For Palestine” hangi koşullar altında ve hangi motivasyonlarla kuruldu? Bu oluşumun ana hedefleri nelerdir? İsrailli yerleşimci sömürgeciliği bağlamında Filistinlilerin insanlıktan çıkarılmasına karşı nasıl mücadele ediyorsunuz?
“Tech For Palestine” aralık ayında kuruldu. Yazdığım “Uyuyamıyorum” başlıklı bir blog yazısı viral olduktan sonra bir dizi insan, en sonunda da yaklaşık 40 kişi benimle temasa geçti ve Filistin hareketine yardımcı olacak bir tür teknoloji girişimi ya da projesi üzerinde çalıştıklarını söylediler.
Projenin açık çağrısını yaptığımızda ise binlerce insanın katılımını sağladık. Şimdi ise Filistin’i bir şekilde savunan projelerin başlamasına yardımcı oluyoruz, onları gönüllülerle buluşturuyoruz. Lansman ve pazarlama konusunda onlara yardımcı oluyoruz ve esasen teknoloji alanındaki Filistin yanlısı girişimler için bir kuluçka makinesi görevi görüyoruz.
“Teknoloji aşırı derecede Siyonist”
Büyük teknoloji şirketleri, “Project Nimbus” gibi projelerde ve muhtemelen bilmediğimiz birçok projede İsrail’i doğrudan destekliyor. Buna karşın, teknolojiyi Filistin mücadelesini büyütmek için doğrudan bir taban hareketi olarak görüyorsunuz. Tüm zorluklarıyla birlikte bunu biraz daha açabilir misiniz?
“Tech For Palestine”in amaçlarından biri Filistinliler için savunuculuğu normalleştirmek. Teknoloji aşırı derecede Siyonist. İsrail ile güçlü bağlantıları var ve bahsettiğiniz “Project Nimbus” gibi büyük teknoloji şirketlerinin doğrudan soykırımı desteklediği birçok çaba var; örneğin Lavender ve Gospel gibi projeler, Filistinlileri, Filistinli sivilleri bombalamak için Amazon ve Google kaynaklarını doğrudan kullanan IDF (İsrail Savunma Kuvvetleri) projeleri. Ancak teknoloji alanında da bu büyük baskı çabasını görüyoruz.
Dünyanın çoğu dağıtım için sosyal medyayı kullanıyor. Meta, LinkedIn, X gibi şirketler Filistin içeriklerini doğrudan bastırıyor ve Filistin içeriklerinin insanlara ulaşmasını engelliyor. Bu yüzden yapmaya çalıştığımız şeyin bir parçası Siyonist olmayan, İsrail ile bağlantısı olmayan insanlara ulaşmak ve onlara bu teknoloji platformlarında neler olduğunu göstermek.
Pek çok durumda, çalıştıkları teknoloji platformlarında ve teknoloji şirketlerinde insanlar muhtemelen Amazon’un İsrail ordusuna 200 bin Filistinliyi öldürmek için kullanılan hedefleme sistemlerini doğrudan sağladığını bilmiyorlar ve bu yüzden Project Nimbus gibi projelere karşı daha bilinçli olmalıyız. Teknoloji sektöründe İsrail’i destekleyen pek çok farklı girişim var ve biz de bunları duyurmak istiyoruz. Teknoloji sektöründeki insanların soykırımın ve bu sistemlerin sivilleri ezmek ve Filistin topraklarını çalmak için nasıl kullanıldığının farkında olduğundan emin olmak istiyoruz.
Zorluklar
Çalışmalarınızda yer alan insanların çoğu ABD’de yaşıyor. İsrail lobisinin ABD’de çok güçlü olduğunu biliyoruz. Bu, faaliyetleriniz için zorluklar yaratıyor mu?
Evet, “Tech For Palestine” çalışanlarının çoğu ABD’de ve nispeten yeni bir oluşum olduğumuz için hareket genelinde ciddi zorluklar yaşadık. Çalışmalarımıza ocak ayında başladık ve Gazze’deki soykırım başlamadan önce ABD’de Filistin’i savunan insanlardan farklı bir dünyada yaşıyoruz. Dolayısıyla artık dünya İsrail’in Gazze’de yaptıklarının çok farkında ve çabalarımız çok daha az bastırılıyor.
İsrail’in işgali ve soykırımından önce Filistin için çalışan birçok gruptan çok daha açıktayız. Ama yine de bazı durumlarda insanların gölgede kalmayı sevdiği açık, bu işleri kolaylaştırıyor. İsrail lobisi hâlâ Filistinli savunuculara saldırıyor. Bence bunların çoğu eskisi kadar etkili olmuyor. Eskiden birine anti-semitist dendiğinde o kişi Filistin savunuculuğu yapıyordu ve anti-semitizmle hiçbir ilgisi olmasa bile insanlar buna inanıyordu. Ancak şimdi bu ifadeler üzerinde çok durdukları için Filistinli savunuculara yönelik saldırıları pek akılda kalmıyor, bu da savunucuların işini çok kolaylaştırdı.
Boykot için mobil uygulama
Şu anda bir dizi proje üzerinde çalıştığınızı biliyorum, bize bunlar hakkında biraz bilgi verebilir misiniz? Çalıştığınız projelerin Filistin toplumu üzerinde nasıl etkileri oluyor?
Üzerinde çalıştığımız projeler Filistin’de değişim yaratma potansiyelinin yüksek olduğunu düşündüğümüz projeler ve bu potansiyele sahip birkaç farklı alan var. Örneğin, çok yaygın bir alan BDS (Boykot, Yatırımların Geri Çekilmesi ve Yaptırımlar) hareketi. BDS hareketini çeşitli şekillerde destekliyoruz. Birlikte çalıştığımız ve muhtemelen en iyi bilinen projelerimizden biri olan “Boycat” adlı mobil uygulama, market alışverişlerinizi taramanıza ve satın aldığınız ürünlerin İsrail ya da Siyonist kişiler tarafından üretilip üretilmediğini öğrenmenize olanak tanıyor.
İnanılmaz derecede faydalı, iyi bilinen bir uygulama. Ancak başka bir dizi uygulama üzerinde de çalışıyoruz. Medya önyargısı tarafında, “NewsCord” bunlardan biri. Herhangi bir haber makalesi için aynı makaleyi başka kimlerin yazdığını görmenizi sağlıyor. Diğer haber kuruluşlarının aynı hikâye hakkında neler yazdığını biliyorsunuz ve size başka bir kuruluşun hikâyenin hangi kısmını anlattığını söylüyor.
Örneğin New York Times Filistinlilerin yorumlarını ya da Filistinli savunucuların görüşlerini atlayabilirken, El Cezire bunlara yer verebilir. “Medya Önyargısı” projesinde başka bir kuruluşla birlikte çalışıyoruz ve yaptığı şey medya okuryazarlığı kuruluşlarının, medya savunucularının ve gözlemcilerinin farklı haber kuruluşlarında ne kadar önyargı olduğunu anlamalarına yardımcı olmak. Farklı ülkelerde ortakları var ve bu ortaklara BBC ve New York Times gibi inanılmaz derecede önyargılı yayınlar yapan kuruluşların Filistin haberlerini analiz etmelerine yardımcı olan bir yazılım sağlıyorlar ve İsraillileri insanlaştırırken Filistinlileri nasıl insandışılaştırdıklarını vurguluyorlar.
Protestoların listesi
Ayrıca Filistinlilerin ABD’li girişimler tarafından işe alınmasını kolaylaştıran “Apricot” adlı bir girişimle de çalışıyoruz. Biliyorsunuz, Filistin çok sayıda iyi eğitimli yazılım mühendisi yetiştirdi ve bu sayede ABD’li girişimler, özellikle de savaş nedeniyle şu anda Kahire’de ya da Batı Şeria’da bulunan kişilere odaklanarak bu kişileri işe alabiliyor. Bu da desteklediğimiz bir diğer konu.
Ayrıca dünya genelindeki tüm protestoların bir listesini içeren “Find a Protest” sayesinde yakınınızda katılabileceğiniz bir protesto bulabilirsiniz. Protestolardan bahsetmişken, geçen hafta birlikte çalışmaya başladığımız yeni bir girişimle çalışıyoruz. Adı “J-walk” ve protestolar için bir uygulama yaratıyor. Yani eğer protestonun dışındaysanız, uygulama size sağlık görevlilerinin, yasal gözlemcilerin, polisin, karşı protestocuların nerede olduğunu; protestonun nereye gittiğini söyleyecek, böylece protesto ederken daha hazırlıklı ve daha güvenli olabileceksiniz.
Ekim 2023’te İsrail’in şiddetli saldırılarında hayatını kaybedenlerin istatistiklerine odaklanan bir “veri seti” projeniz olduğunu da biliyorum. Bu proje hakkında bize biraz daha ayrıntı verebilir misiniz?
Veri setleri projemizde, İsrail tarafından öldürülen veya Gazze’de yaşamını kişilerin bilgilerini günlük olarak güncelliyoruz. Bunları, özellikle diğer projelerde insanların kullanabilmesi için farklı formatlarda kullanıma sunuyoruz. Veri setlerimiz herkese açık. Kendi girişimlerinde API’lerimizi veya veri kümelerimizi kullanan birçok yazılım projesi oldu.
İsrail’in teknolojisi
İsrail’in sömürgeci amaçları için geliştirdiği teknolojileri öğrenmenin de önemli olduğunu düşünüyorum. İsrail’in teknoloji tarafında neler yaptığını öğrenmemize yardımcı olabilecek bir projeniz var mı?
Geliştirdiğimiz projelerden biri de “Israel Tech Alternatives”. Bu, her İsrail girişiminin ve alternatiflerin listesinin bulunduğu bir web sitesi. Silahlar, yeni kurulan şirketler ve benzeri şeyler için alternatiflerimiz yok; ancak etik olarak kullanılan, iyi üretkenlik sağlayan veya işletmeler arası veya benzeri şeyler için alternatiflerimiz var. İnsanların kendilerine hitap eden alternatifleri seçebilmeleri için hem MENA (Orta Doğu ve Kuzey Afrika) bölgesi içinde hem de MENA bölgesi dışında listelerimiz var.
Ayrıca İsrail’in en soykırımcı projelerinden bazıları ve bunlarla ilgili büyük teknoloji şirketleri hakkında da araştırma yapıyoruz. Özellikle Lavender hakkında çok fazla içerik yayımladık ve bu tür şeyleri savunucular için daha anlaşılır hale getirmek için perde arkasında çalışıyoruz.
Filistinliler için istihdam
Filistinliler için istihdam fırsatları yarattığınızı, böylece insanların insanları işe alabileceğini söylediniz. Bunun çok önemli olduğunu düşünüyorum çünkü insanlar ekonomik olarak da çok zorluk çekiyorlar.
İsrail’in Gazze’yi işgali Filistinliler için ekonomik olarak çok fazla sorun yarattı. Batı Şeria’da Filistinli işletmeler çok sayıda müşteri ve anlaşma kaybettiklerini gördüler. Gazze’de uluslararası şirketler için çalışan insanlar artık bunu yapamıyorlar. Danışmanlık müşterileri ve Gazze’de yaptıkları girişimler kurudu.
Gazze, Filistin’de büyük bir teknoloji merkeziydi. Gazze’deki Filistinliler arasında girişimleri teşvik etmek için neredeyse on yıldır devam eden Gaza Sky Geeks adlı bir girişim vardı. Ve bunların hepsi yok edildi. Bu yüzden yapmaya çalıştığımız şeyin bir parçası da Apricot International’a yardım etmek, ABD’deki bu girişimlerin Filistinlileri uzaktan işe alabilmeleri için girişimlerle insanları buluşturmaya çalışıyoruz. Ayrıca aynı şeyi yapan ve Filistinlilere, ortaklarımıza yardım eden başka şirketler de var. TAP Careers, Manara ve MENA Alliances, Filistinlilerin farklı sektörlerde iş bulmalarına yardımcı olmak için çalışıyor.
Faaliyetlerinizi yürütürken temas halinde olduğunuz başka hareketler veya örgütler var mı? Bu işbirliği çalışmalarınızı nasıl etkiliyor?
Evet, BDS Ulusal Komitesi ile yakın bir şekilde çalışıyoruz. Bazı alanlarda boykotlara yardımcı olduğumuzu, onları BDS Ulusal Komitesi ile iletişime geçirdiğimizi ve bir işbirliği üzerinde çalışabildiklerini biliyoruz. Ayrıca, etik yatırımı girişim sermayesi topluluğuna getirmekle ilgili olan ve elbette BDS’nin “yatırımların geri çekilmesi” tarafıyla çalışan “Ethics.vc” adlı bir projemiz var.
Özellikle ABD’de yatırımların geri çekilmesini hayata geçiren ana kuruluş AFSC (American Friends Service Committee) var. Ve vakıflara, üniversitelere ve kampüslerde yatırımların geri çekilmesi çağrısı yapan tüm öğrencilere danışmanlık yapıyorlar. Bu yüzden boykot ve yatırımların geri çekilmesi girişimlerimiz için harika ortaklar olduklarını biliyoruz.