Milli Eğitim Bakanlığı Sosyal Bilgiler 5 ve 6. sınıf kitaplarında milli beraberlik ve etkin yurttaşlık tanımında ciddi sorunlar göze çarpıyor.
Bu kitaplara göre milli birlik ve beraberliğe giden yol İslâm’dan geçiyor. Etkin yurttaş olmak ise devletin istediklerini yerine getiren kişi olarak öğrencilere sunuluyor.
Devletin tek din dayatması ders kitaplarında da yerini aldı.
Milli Eğitim Bakanlığının bu yıl okullara gönderdiği 6. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabında dinin “bireyin gelişiminde ve toplumsal birlikteliğin oluşmasında” etkili bir öge olduğu ifade edilmektedir.
MEB, Türkiye Cumhuriyeti’ne anayasa ile bağlı olan diğer inanç mensuplarını ve hiçbir dine inanmayanları milli birlik ve beraberliğin neresinde görüyor?
Devlet bu boşlukları nasıl doldurmaktadır, bu boşlukları bir Hıristiyan, bir Musevi kendi inancına göre doldursa devlet yine de milli birlik ve berberlik unsuru olarak görecek mi, soruları merak edilmektedir.
Devlete göre iyi vatandaş
Sosyal Bilgiler 5. sınıf kitabında “Etkin Vatandaş” örnekleri verilen 11. Sayfada adeta “Devlete göre iyi vatandaş” tanımı yapıldığı görülmektedir. Devlete göre etkin vatandaş, oy verir, vergi verir, askerlik yapar, kanunlar ne ise ona uyar, hakları bilir ama gerektiğinde kullanır (örneğin grev devlete göre gerekmediği için bu hakkını kullanmaz/kullanamaz).
Devlet öğrencilerin aktif ve katılımcı bir yurttaş olarak yetişmesini istemiyor mu?
MEB problem çözmede yurttaşın etkisini, ülkesinin dünyanın sorunlarının farkında ve bilincinde olmasını, sivil toplum kuruluşları içinde aktif görev alarak çeşitli sorunları çözme isteğini, toplumsal yaşam için gerekli olan eşitlik ve adalet anlayışının yaygınlaşması konusunda farkındalık bilinciyle tutum sergilemesini ve daha bir çok unsuru tamamen unutmuş görünüyor.
Devlet yurttaşa “adam ol!, sözümden çıkma” beklentisi ile yaklaşırken yurttaşın devletten beklentisine hiç değinilmiyor.
Bu ne yaman çelişki
Altıncı sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabında tek din olarak İslam’ı birlik ve beraberlik için birleştirici güç olarak görürken 5. sınıf Sosyal Bilgiler ders kitabında “Aynı toprak üzerinde yaşayan ve aynı devlete vatandaşlık bağı ile bağlı olan kişilere vatandaş adı verilir.” denilmektedir.
İki ders kitabındaki bilgiler yan yana geldiğinde görülmektedir ki devlete göre kişiler, aynı devlete vatandaşlık bağı ile bağlı olsa da vatandaşların inançları içinden sadece İslam birlik ve beraberlik için birleştirici güçtür.
Özgür Denizli