İsveç Akademisi 2015 Nobel Edebiyat Ödülü’nü, Belaruslu gazeteci Svetlana Alexievich’in kazandığını açıkladı.
2015 Nobel Edebiyat ödülü, Belaruslu yazar Svetlana Alexieviç’in oldu. Haruki Murakami, Philip Roth ve Joyce Carol Oates gibi birçok isimin arasından sıyrılan Svetlana Alexieviç, SSCB dönemini anlattığı eserlerindeki başarısı nedeniyle Nobel’e layık görüldü. Nobel Edebiyat ödülü’nü geçen sene ise Fransız yazar Patrick Modiano almıştı.
Akademi’nin Başkanı Sara Danius açıklamasında, “Alexievich’in çalışmaları, günümüz dünyasında eziyet ve cesaretin anıtıdır” dedi.
Alexievich kimdir?
67 yaşındaki Belaruslu yazar ve araştırmacı- gazeteci Svetlana Alexievich, pek çok ulusal ve uluslararası ödüle layık görüldü. II. Dünya Savaşı, Sovyet-Afgan Savaşı, Çernobil faciası, SSCB’nin dağılması gibi birçok dramatik olaya tanıklık etti, bu olaylara tanık olanlarla röportajlar yaptı. Yazıları rejimi rahatsız edince 2000 yılında hakkında yasal kovuşturma başlatıldı. Bunun üzerine ülkesini terk etti.
Hayatının sonraki 10 yılını kendisine kucak açan Paris, Gothenburg ve Berlin gibi şehirlerde, siyasi sürgün olarak geçiren Alexievich, 2011 yılında ülkesine döndü. Yazarın kitapları, SSCB’de yaşamış insanları anlatıyor. Sovyet-Afgan Savaşı’nın ilk ağızdan anlatıldığı Çinko Çocukları ve Çernobil kazasının ele alındığı Çernobil’den Sesler isimli kitapları en önemli eserleri. Savaşın Kadınsı Olmayan Yüzü isimli ilk kitabını 1985 yılında yazdı. Kitap, kısa sürede birçok baskı yaparak, 2 milyondan fazla sattı. Romanda, II. Dünya Savaşı daha önce çok da ele alınmayan yönleriyle, bir kadının monologları şeklinde anlatılıyor. Son Tanıklar: Çocuksu Olmayan Öyküler isimli kitabında savaş, kadın ve çocukların gözünden anlatılıyor. 1993 yılında, SSCB’nin dağılması sonucunda umutsuzluğa kapılıp, intihara teşebbüs eden insanların öykülerinin anlatıldığı Ölümle Efsunlananlar isimli kitabını yayınladı. Aleksievich’in kitapları, aralarında Türkçenin de olduğu toplam 19 farklı dile çevrildi. Kitapların yanı sıra 21 belgeselin metnini hazırladı ve üç tiyatro oyununun senaryosunu yazdı.