Close Menu
Siyasi HaberSiyasi Haber

    Subscribe to Updates

    Get the latest creative news from FooBar about art, design and business.

    What's Hot

    Tunç Soyer tutuklanmak için ne yaptı ?

    4 Temmuz 2025

    Sivil itaatsizliğin Doruk’u ve “dorukların direnişini” buluşturmak

    4 Temmuz 2025

    Ahmet Saymadi’ye 6 Yıl 3 Ay ceza ve tahliye kararı

    4 Temmuz 2025
    Facebook X (Twitter) Instagram
    Facebook X (Twitter) Instagram
    Siyasi HaberSiyasi Haber
    • Güncel
      • Ekonomi
      • Politika
      • Dış Haberler
        • Ortadoğu
        • Dünya
      • Emek
      • Kadın
      • LGBTİ+
      • Gençlik
      • Ekoloji ve Kent
      • Haklar ve özgürlükler
        • Halklar ve İnançlar
        • Göçmen
        • Çocuk
        • Engelli Hakları
      • Yaşam
        • Eğitim
        • Sağlık
        • Kültür Sanat
        • Bilim Teknoloji
    • Yazılar

      Tunç Soyer tutuklanmak için ne yaptı ?

      4 Temmuz 2025

      Sivil itaatsizliğin Doruk’u ve “dorukların direnişini” buluşturmak

      4 Temmuz 2025

      Unutmadım Aklımda

      1 Temmuz 2025

      İsrail’in nükleer politikası ve stratejik silah sistemleri 

      24 Haziran 2025

      Kuyu tipi hapishaneler: Faşizmin tecrit politikaları ve devrimci tutsakların direnişi

      19 Haziran 2025
    • Seçtiklerimiz

      Barış sadece silahların susması değildir!

      3 Temmuz 2025

      Büyük sürüklenme

      3 Temmuz 2025

      Ölüm, açlık, aşırı yoksulluk ve yetersiz beslenme girdabında…

      1 Temmuz 2025

      ’12 Gün Savaşı’, Bezos’un düğünü

      30 Haziran 2025

      Üç liderin 12 Gün Savaşı’nda karşılaştırmalı performansı

      30 Haziran 2025
    • Röportaj/Söyleşiler

      Yangınların ortasında dayanışmanın motor gücü: Kuryelerin afetle mücadelesi – Mesut Çeki

      2 Temmuz 2025

      Kadir Akın: “Türk sosyalistleri Ermeni sosyalistlerinin varlığını görmezden geldiler, çünkü onlar Ermeniydi.”

      27 Haziran 2025

      SYKP’li Turgan: Solun örgütsel bir yenilenmeye ihtiyacı var

      11 Haziran 2025

      Josu Urrutikoetxea: Silahlı mücadeleden müzakereye, ETA’dan Kürt mücadelesine

      9 Haziran 2025

      Bırakılan silahların yankıları: PKK ve ETA’nın karşılaştırmalı analizi

      9 Haziran 2025
    • Dosyalar
      • 30 Mart Kızıldere Direnişi
      • 8 Mart Dünya Kadınlar Günü 2022
      • AKP-MHP iktidar blokunun Kürt politikası
      • Cumhurbaşkanlığı Seçimleri
      • Ekim Devrimi 103 yaşında!
      • Endüstri 4.0 üzerine yazılar
      • HDK-HDP Tartışmaları
      • Kaypakkaya’nın tarihsel mirası
      • Ölümünün 69. yılında Josef Stalin
      • Mustafa Kahya’nın anısına
    • Çeviriler
    • Arşiv
    Siyasi HaberSiyasi Haber
    Anasayfa » Hikmet Kıvılcımlı ve Sosyalist Yeniden Kuruluş

    Hikmet Kıvılcımlı ve Sosyalist Yeniden Kuruluş

    Siyasi Haber11 Ekim 2017
    Facebook Twitter Pinterest LinkedIn WhatsApp Reddit Tumblr Email
    Share
    Facebook Twitter LinkedIn Pinterest Email

    TUNCAY YILMAZ yazdı: “Türkiye Devrim mücadelesinin dev çınarı Kıvılcımlı’nın besleyici gölgesi, serpilip gelişmekte olduğumuz zeminin üzerindeki varlığını her daim sürdürecektir.”

    TUNCAY YILMAZ


    Türkiye devrimci hareketinden bir de Doktor Hikmet Kıvılcımlı geldi geçti. 50’si aktif devrimci mücadele içerisinde olmak üzere 69 yaşında hayata gözlerini yumarken arkasında 22 buçuk yıllık cezaevi direnişi, onlarca teorik-politik kitap, makale, dakikası partisiz, örgütsüz geçmeyen bir yaşam bıraktı.


    Kıvılcımlı üzerine pek çok şey yazılıp çizilebilir elbet. Ben sadece Kıvılcımlı’nın ölüm yıldönümünde Sosyalist Yeniden Kuruluş paradigmasındaki izlerinden bahsetmek istiyorum.


    SYKP’nin mayasına kendini katan geleneklerden birinin Kıvılcımlı ekolünden olduğu sır değil, siyaseti takip eden herkesçe biliniyor. Ancak Kıvılcımlı’nın Sosyalist Yeniden Kuruluş (SYK) paradigmasına yansımaları bu geleneğin taşıdıklarıyla sınırlı değil. Diğer kurucu bileşenlerin evrimlerinde de Kıvılcımlı’nın görüşlerinin izlerini görmek hiç de zor değil.


    Kıvılcımlı’nın öncüllerinden devraldığı proletarya sosyalizminde ısrar perspektifi SYK tartışmalarından ana başlıklarından biriydi. 80’lerden sonra Türkiye politik ortamına giren ancak özellikle Sovyetler’in çöküşünden sonra oldukça etkili olmaya başlayan “işçi sınıfından kaçış” savrulmalarına karşı kapitalizmi aşma mücadelesinde emek-sermaye çelişkisinin başat rolünde ısrarda önemli cephaneliklerimizden biriydi Kıvılcımlı.


    Türkiye sosyalist hareketinin tartışma gündemine ancak 80’lerden sonra girebilen (o da kadınların canhıraş mücadelesi sonucunda!) kadın kurtuluş mücadelesi perspektifinde de Kıvılcımlı’nın yaklaşımlarıyla bakışımlıdır SYK paradigması. Kıvılcımlı 1968 yılında kaleme alıp 1971’de son halini verdiği “Kadın Sosyal Sınıfımız” broşüründe meseleyi “kadın-erkek sınıflaşması” olarak koyar ve kadını proleterin de proleteri diye tanımlayarak bütün sosyal katmanlardan erkeklerin kadına karşı ittifakını, egemenliğini açıkça ortaya koyar.


    Sosyalist Yeniden Kuruluş paradigmasında Kıvılcımlı’nın izlerini bulacağımız bir diğer önemli başlık ise Milliyetler meselesi. 1929 TKP davasından tutuklanıp 1933’e kadar cezaevinde kalan Kıvılcımlı bu süreci “bir kızıl profesör” olma yolunda kullanmış ve onlarca cilt çeviri ve eserle tamamlamıştı. Bu süreçte yazdığı eserlerden en önemlisi TKP Merkez Komitesi’ne tartışılması umuduyla yazıp ilettiği “Yol Etütleri”. 9 başlıktan oluşan bu değerlendirmenin başlıklarından biri de “İhtiyat Kuvvet, Milliyet: Şark” idi. Kıvılcımlı’nın ağırlıklı olarak Kürt-Kürdistan gerçekliğini irdelediği bu kitabında “Türk burjuvazisinin temsilcisi Kemalist diktatörlük” eliyle sürdürülen Ermeni ve Rum katliamlarını (soykırım kavramıyla olmasa da) dillendirir. Ama 1930’ların başında yazdığı şu tezlere kimi siyasi özneler tarafından hala ulaşılabilmiş değildir: “Kemalizmin bugünkü Kürdistan'da bir tek tezi var: asimilasyon ve imha siyaseti! Bu tez, tekmil Kürdistan'da ne kadar şiddetle tatbik edilirse, -varolan bir milletin canlılığı, 20. yüzyılda sessiz sedasız pek kolay mahvedilemeyeceğine göre- o kadar şiddetle tepkisini doğuracak: Kemalizmin teziyle doğru orantılı olarak Kürdistan halkını baştan başa saran bir anti-tez büyüyecektir. Bu anti -tez, Türk burjuvazisinin siyasi ve iktisadi baskı cephesine karşı, tekmil Kürdistan halkının müşterek mukadderatını temsil eden biricik Kürtlük cephesidir. Bu bakımdan Kemalizm, Almanya'da Bonapartizmin oynadığı rolü oynayacak. Kürdistan bir tarla ise, onun üstünden geçen Kemalist terör bir silindir olacak ve ekinleri evvela ezecek, fakat sonra toprağa yeni kökler saldırarak büsbütün kuvvetlendirecektir.”


    Güney Kürdistan bağımsızlık referandumunda kimi siyasi yapıların aldığı tutumları göz önünde bulundurunca Kıvılcımlı’nın neredeyse yüz yıl önce ve üstelik Kemalist istibdat altında yazdığı şu satırların kıymeti daha da artıyor: “Şu halde Kürdistan halkının kurtuluşu demek olan ayrı bir devlet teşkil etmeye kadar (…) Kürtlüğün kendi mukadderatına, siyasi bağımsızlık derecesinde kendisinin sahip olmak hakkı, yalnız Türkiye'deki Kürtlerin değil, Şark Balkanları üstünde parçalanmış olan bütün Kürtlüğün bir tek sosyal ve siyasi yapı halinde kurtuluşu demektir.”   


    Kıvılcımlı’nın Mustafa Kemal’i bir burjuva siyasetçisi olarak yerli yerine koyuşu, Kemalizmin şovenist, milliyetçi yanılsamalarından uzak kalmak için güvenli bir zemin yarattı SYK paradigmasına.


    Kıvılcımlı’nın SYK paradigmasındaki izlerinden bir diğeri ise onun en önemli teorik çalışmalarından olan Tarih Tezi’ndeki “üretici güçler” kategorisidir. Sistemin, rejimin çözemediği tarihsel – komünal ilişkiler zincirinin (İslam, Alevlik, vs. gibi) sınıf mücadelesiyle ilişkilendirilmesinde SYK paradigmasının barındırdığı kapasite “insan / kolektif aksiyon” üretici gücünün doğru analizinden beslenir. Doğrudan emek-sermaye çelişkisi kapsamında değerlendirilemeyecek bu tarihsel dinamiklerin, egemenlerin yedek gücü olarak değil de işçi sınıfının iktidarı mücadelesinde ittifak gücü olmalarının yolunu işaret eder Kıvılcımlı bu perspektifiyle. 


    Bir sentezlenme çabası olan SYK paradigmasının Kıvılcımlı’dan aldıklarının (ve almadıklarının) yanı sıra, Paramaz’dan, Şefik Hüsnü’den, Mahir Çayan’dan, Deniz Gezmiş’ten, Hüseyin İnan’dan, İbrahim Kaypakkaya’dan, Öcalan’dan ve daha pek siyasal önderden aldıkları da var elbette. Kıvılcımlı’nın doğrusal bir devamı olma iddiasında değil SYK paradigması. Ancak Türkiye Devrim mücadelesinin dev çınarı Kıvılcımlı’nın besleyici gölgesi, serpilip gelişmekte olduğumuz zeminin üzerindeki varlığını her daim sürdürecektir.


    Tuncay Yılmaz


    11.10.2017 

    Share. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Telegram Email

    İlgili İçerikler

    Mahir Sayın: “Demokratik konfederalizm, bölge halklarının barışa ve refaha kavuşabilmeleri için tek seçenek gibi durmaktadır”

    28 Haziran 2025

    Barış Ünlü: “AKP ‘Türklük Sözleşmesi’nin devlet ayağını çökertti”

    6 Haziran 2025

    Kürt Dili Bayramı, ana dili ve sağlık

    14 Mayıs 2025
    Destek Ol
    Yazılar
    Mehmet Murat Yıldırım

    Tunç Soyer tutuklanmak için ne yaptı ?

    Tuncay Yılmaz

    Sivil itaatsizliğin Doruk’u ve “dorukların direnişini” buluşturmak

    Mehmet Murat Yıldırım

    Unutmadım Aklımda

    Coşkun Özdemir

    İsrail’in nükleer politikası ve stratejik silah sistemleri 

    Bağlantıda Kalın
    • Facebook
    • Twitter
    Seçtiklerimiz
    Kıvanç Eliaçık

    Barış sadece silahların susması değildir!

    Ergin Yıldızoğlu

    Büyük sürüklenme

    Süleyman Karan

    Ölüm, açlık, aşırı yoksulluk ve yetersiz beslenme girdabında…

    Ercüment Akdeniz

    ’12 Gün Savaşı’, Bezos’un düğünü

    Güncel Kalın

    E Bültene üye olun gündemden ilk siz haberdar olun.

    Siyasi Haber, “tarafsız” değil “nesnel” olmayı esas alır. Siyasi Haber, işçi ve emekçiler, kadınlar, LGBTİ+’lar, gençler, doğa ve yaşam savunucuları, ezilen etnik ve inançsal topluluklardan yanadır.

    Devletten ve sermayeden bağımsızdır.

    Facebook X (Twitter) YouTube
    EMEK

    İşçiler ne yapsın?

    11 Haziran 2025

    Grev okulundan dersler

    10 Haziran 2025

    İzBB grevinin hatırlattıkları…

    7 Haziran 2025
    KADIN

    Patriarkayı yık

    22 Haziran 2025

    Kadının İnsan Hakları Derneği, İstanbul Sözleşmesi’ni AİHM’e taşıdı

    3 Mayıs 2025

    DEM Parti Kadın Meclisi’nden Saadet Partisi’ne ziyaret

    14 Mart 2025
    © 2025 Siyasi Haber. Designed by Fikir Meclisi.
    • Home
    • Buy Now

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.