Close Menu
Siyasi HaberSiyasi Haber

    Subscribe to Updates

    Get the latest creative news from FooBar about art, design and business.

    What's Hot

    Ulus-devlet, iki basınç

    14 Temmuz 2025

    Silahlara veda, Kudüs İttifakı, karşılıksız düşler

    14 Temmuz 2025

    Barış değil seçim konuşması

    13 Temmuz 2025
    Facebook X (Twitter) Instagram
    Facebook X (Twitter) Instagram
    Siyasi HaberSiyasi Haber
    • Güncel
      • Ekonomi
      • Politika
      • Dış Haberler
        • Ortadoğu
        • Dünya
      • Emek
      • Kadın
      • LGBTİ+
      • Gençlik
      • Ekoloji ve Kent
      • Haklar ve özgürlükler
        • Halklar ve İnançlar
        • Göçmen
        • Çocuk
        • Engelli Hakları
      • Yaşam
        • Eğitim
        • Sağlık
        • Kültür Sanat
        • Bilim Teknoloji
    • Yazılar

      Barış değil seçim konuşması

      13 Temmuz 2025

      Devrimci şiddetin sınırları ve dönüşümü: Tarihsel materyalist bir değerlendirme

      12 Temmuz 2025

      Yeni Eşik

      11 Temmuz 2025

      Ateşe verilen silahlar, söze dönen direniş

      11 Temmuz 2025

      Kapitalizmin yapısal krizi: Üretim fazlası ve eşitsizliğin kökleri 

      9 Temmuz 2025
    • Seçtiklerimiz

      Ulus-devlet, iki basınç

      14 Temmuz 2025

      Silahlara veda, Kudüs İttifakı, karşılıksız düşler

      14 Temmuz 2025

      Dış borç ve sosyalist kemer sıkma

      13 Temmuz 2025

      Tarihe tanıklık: Carpe diem

      12 Temmuz 2025

      Tam da şimdi daha fazla demokrasi zamanı

      9 Temmuz 2025
    • Röportaj/Söyleşiler

      SYKP Eş Genel Başkanı Mertcan Titiz: Kalıcı barış için sürecin seyircisi değil, öznesi olmalıyız

      8 Temmuz 2025

      Yangınların ortasında dayanışmanın motor gücü: Kuryelerin afetle mücadelesi – Mesut Çeki

      2 Temmuz 2025

      Kadir Akın: “Türk sosyalistleri Ermeni sosyalistlerinin varlığını görmezden geldiler, çünkü onlar Ermeniydi.”

      27 Haziran 2025

      SYKP’li Turgan: Solun örgütsel bir yenilenmeye ihtiyacı var

      11 Haziran 2025

      Josu Urrutikoetxea: Silahlı mücadeleden müzakereye, ETA’dan Kürt mücadelesine

      9 Haziran 2025
    • Dosyalar
      • 30 Mart Kızıldere Direnişi
      • 8 Mart Dünya Kadınlar Günü 2022
      • AKP-MHP iktidar blokunun Kürt politikası
      • Cumhurbaşkanlığı Seçimleri
      • Ekim Devrimi 103 yaşında!
      • Endüstri 4.0 üzerine yazılar
      • HDK-HDP Tartışmaları
      • Kaypakkaya’nın tarihsel mirası
      • Ölümünün 69. yılında Josef Stalin
      • Mustafa Kahya’nın anısına
    • Çeviriler
    • Arşiv
    Siyasi HaberSiyasi Haber
    Anasayfa » Gençlik, eğitim, edebiyat ve politika

    Gençlik, eğitim, edebiyat ve politika

    Siyasi Haber15 Eylül 2015
    Facebook Twitter Pinterest LinkedIn WhatsApp Reddit Tumblr Email
    Share
    Facebook Twitter LinkedIn Pinterest Email

    Yıllar önce aynı kolektifte birlikte politika yürüttüğüm genç bir yoldaşım kitap okuyamadığından, böyle bir alışkanlık edinememiş olmasından yakınıyordu. Roman türünde kitaplar önermemi istediğinde kolay okunabilirliğini düşündüğüm “Kürk Mantolu Madonna”yı dillendirmiştim. Kimin eseri olduğunu sorduğunda ise bilmemesine şaşırmakla birlikte yazarın ismini söyledikten sonraki soru daha da ürkütücüydü: “Sabahattin Ali kim?”

    Yirmi beş yaşına gelmiş, benim için genç sayılabilecek “yoldaş” bir kişiden böyle bir soruyu işitmenin verdiği hüzünle, lise sıralarındaki daha niceleriyle her gün birlikte olduğumu yeniden hatırlamış oldum.

    Kendi kuyusunu kazan ideolojik aygıt olarak edebiyat

    Liselerde edebiyat eğitimi, gençlerin zihninin iğdiş edilmesi üzerine inşa edilmiş müfredat programından ibaret. Birkaç yıl öncesinde kaldırılan “Milli Güvenlik” dersi misali, coğrafya, tarih, beden eğitimi ve edebiyat dersleri “ordu-millet” idealini gerçekleştirmeye çalışan, hep bu “ülkü” uğruna seferber edilen propaganda araçları olarak lise eğitim programlarında yer almakta.

    Türkiye liselerinde edebiyat eğitimi biz ve öteki ekseninde bir dengesizliği politika olarak benimsemişlerce programatik hale getirildiğinden, kavim merkezli edebiyat kavrayışı bir tek Türk edebiyatını öğreteyim derken, hiç edebiyat öğretemiyor aslında. Tam da bu yüzden liselerin yeni mezunları bırakın Türk şiirini, romanını sevmek, gazete yazısı dahi okuyamaz noktada: Bir şey okumaktan hazzetmeyenlerden oluşan mezunlar toplamı.

    Edebiyat eğitiminde bir engel olarak Türkoloji bölümleri

    Alternatif bir edebiyat programının önündeki önemli engellerden biri ülkenin Türkoloji bölümlerinin karakteridir elbette. Birkaç istisna üniversite ve isim dışında, herhangi bir yabancı edebiyat insanının ismini duymaya dahi tahammül edemeyecek denli “Türkçü” kişilerden kurulan bu bölümler, Türk edebiyatı dışındaki bir edebiyat hakkında meraklı bir lise öğrencisi kadar olsun bilgiye ve kültüre sahip değildir. Bu bölümlerde yetişen/yetişmeye mahkum edilmiş edebiyat öğretmenlerinin büyük bir kısmı da aldıkları eğitimin sadakatle takipçisi olmaktadırlar.

    Dünya edebiyatına ilişkin hiçbir öğretinin olmadığı Türkoloji bölümlerinin, Batı ve Doğu filolojileriyle iş birliği yapmak, edebiyatın bir sanat dalı olduğuna, dolayısıyla da verilecek eğitimin bir sanat eğitimi olması gerektiğine dair fikri zemini düstur kabul etmek gibi bir eğilimi de yoktur elbet. Kökleşmiş muhafazakarlığın nesilden nesile aktarıldığı, milliyetçiliğin örgütlü bir şekilde dozunun artırılmasına katkı sunmak için yaratılmış, durağan yerlerdir buralar adeta. Türk çocuklarını yabancı etkilerden korumak, örf ve adetlerin aktarımında bir ideolojik aygıt olarak görülen edebiyat algısının dolaşımda kalmasına hizmet etmek; hem genel anlamda edebiyatın, hem de lokal düzeyde Türk edebiyatının ölüm fermanına imza anlamına gelmekte oysa.

    Edebiyat ne işe yarar?

    Ülkenin ırkçı, cinsiyetçi, homofobik eğitim modeli aynı zamanda sınav merkezli olması sebebiyle pragmatiktir de. Sanat eğitimi vermekten ziyade edebiyat memurluğu yapan öğretmen kimliğinin yanına, sınav merkezli, bilgiyi tamamen pragmatik bir şey olarak gören genç zihinler de eklendiğinde okur yetiştirmemek üzere geçiştirilen bir manzara karşımıza çıkmakta. Metodolojisizliğin ve müfredat dışına çıkmakta devlet tarafından cezalandırılma olasılığı kaynaklı korkunun yan yana gelmesiyle de büyüyen “oku(ma)ma” sorunu çığ gibi büyümekte.

    Başka dünyaları açmak, başka kültürlere merak duygusu uyandırmak, estetik haz yaratmanın, eleştirel ve demokratik düşünce dünyasına yelken açmanın verilerini taşıyabilecek bir zeminden uzak, “Ben fen öğrencisiyim, edebiyat ne işime yarar?” sorusunda somutlaşmış bir düşünce dünyasının algısında sıkışıp kalmış bir “ders”: edebiyat. Ezberleyerek biriktirilen bilginin somutlaşmış hali: Kimin eseri, kaç yılında yazıldı? Sanat/sepet belki de…

    Okumak ciddi bir disiplindir, bir yaşama biçimi olduğu kadar yaşamı kendi içinde yaşanır duruma getirme çabasıdır. Ülkenin ilk fail-i meçhullerinden olan Sabahattin Ali’nin ismini dahi duymamış bir “yoldaş”, fazla disipline gelemeyecektir ilerleyen yıllarda.

    Share. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Telegram Email

    İlgili İçerikler

    Evvel Temmuz Kültür ve Sanat Festivali gönüllülerini arıyor

    10 Haziran 2025

    Grup Yorum’un notası emperyalizme teslim olmadı

    8 Haziran 2025

    Bir Türkiye hikâyesi olarak Golik: ‘Görülmüştür’ damgalı Kürtçe mizah dergisi, nasıl dava konusu oldu?

    21 Mayıs 2025
    Destek Ol
    Yazılar
    Mehmet Murat Yıldırım

    Barış değil seçim konuşması

    Siyasi Haber

    Devrimci şiddetin sınırları ve dönüşümü: Tarihsel materyalist bir değerlendirme

    Mertcan Titiz

    Yeni Eşik

    Mehmet Murat Yıldırım

    Ateşe verilen silahlar, söze dönen direniş

    Bağlantıda Kalın
    • Facebook
    • Twitter
    Seçtiklerimiz
    Ergin Yıldızoğlu

    Ulus-devlet, iki basınç

    Fehim Taştekin

    Silahlara veda, Kudüs İttifakı, karşılıksız düşler

    Ümit Akçay

    Dış borç ve sosyalist kemer sıkma

    M. Ender Öndeş

    Tarihe tanıklık: Carpe diem

    Güncel Kalın

    E Bültene üye olun gündemden ilk siz haberdar olun.

    Siyasi Haber, “tarafsız” değil “nesnel” olmayı esas alır. Siyasi Haber, işçi ve emekçiler, kadınlar, LGBTİ+’lar, gençler, doğa ve yaşam savunucuları, ezilen etnik ve inançsal topluluklardan yanadır.

    Devletten ve sermayeden bağımsızdır.

    Facebook X (Twitter) YouTube
    EMEK

    İşçi sınıfının açlıkla imtihanı

    5 Temmuz 2025

    İşçiler ne yapsın?

    11 Haziran 2025

    Grev okulundan dersler

    10 Haziran 2025
    KADIN

    Patriarkayı yık

    22 Haziran 2025

    Kadının İnsan Hakları Derneği, İstanbul Sözleşmesi’ni AİHM’e taşıdı

    3 Mayıs 2025

    DEM Parti Kadın Meclisi’nden Saadet Partisi’ne ziyaret

    14 Mart 2025
    © 2025 Siyasi Haber. Designed by Fikir Meclisi.
    • Home
    • Buy Now

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.