Close Menu
Siyasi HaberSiyasi Haber

    Subscribe to Updates

    Get the latest creative news from FooBar about art, design and business.

    What's Hot

    İklim, sınıf ve kapitalosen: Yaşamın dokusunda gezegen ölçeğinde proletarya

    3 Eylül 2025

    Onur Emre Yağan: Komisyon yetersiz, yanıltıcı, çözüm açısından engelleyici potansiyeldedir

    2 Eylül 2025

    CHP İstanbul’da kongre iptali: Yönetim görevden alındı

    2 Eylül 2025
    Facebook X (Twitter) Instagram
    Facebook X (Twitter) Instagram
    Siyasi HaberSiyasi Haber
    • Güncel
      • Ekonomi
      • Politika
      • Dış Haberler
        • Ortadoğu
        • Dünya
      • Emek
      • Kadın
      • LGBTİ+
      • Gençlik
      • Ekoloji ve Kent
      • Haklar ve özgürlükler
        • Halklar ve İnançlar
        • Göçmen
        • Çocuk
        • Engelli Hakları
      • Yaşam
        • Eğitim
        • Sağlık
        • Kültür Sanat
        • Bilim Teknoloji
    • Yazılar

      Ulus-devlet: Fili tarif etmek?

      2 Eylül 2025

      90’larda diziler eleştiriyordu, bugün haberler susuyor

      30 Ağustos 2025

      Körlükler ve akılsızlıklar ülkesinde kadın olmak

      30 Ağustos 2025

      İklim politikalarında engelli hakları perspektifi: Adaletin ölçütü

      29 Ağustos 2025

      Bağımsız yaşam: Merhametin değil, adaletin eseri

      24 Ağustos 2025
    • Seçtiklerimiz

      İklim, sınıf ve kapitalosen: Yaşamın dokusunda gezegen ölçeğinde proletarya

      3 Eylül 2025

      Levant’taki İsrail düşü Türkiye için kâbus mu?

      1 Eylül 2025

      Irkçılığa dair

      31 Ağustos 2025

      Geç faşizme karşı bir anlamlandırma yöntemi önerisi: Konjonktürel analiz

      31 Ağustos 2025

      1970’lerin krizi: Sosyalist blok çözülürken Çin nasıl yükseldi?

      31 Ağustos 2025
    • Röportaj/Söyleşiler

      Onur Emre Yağan: Komisyon yetersiz, yanıltıcı, çözüm açısından engelleyici potansiyeldedir

      2 Eylül 2025

      Mehmet Aytunç Altay: Faşist rejim yıkılmadan hiçbir temel mesele çözülmez

      2 Eylül 2025

      Berkay Ustabaş: Böyle barış olmaz!

      1 Eylül 2025

      Sezin Uçar: Adil ve demokratik bir barışın yolu faşizmin yıkılmasından geçiyor

      1 Eylül 2025

      Cemil Aksu: Ekolojik mücadele demokratikleşme mücadelesinin bir boyutudur

      31 Ağustos 2025
    • Dosyalar
      • 30 Mart Kızıldere Direnişi
      • 8 Mart Dünya Kadınlar Günü 2022
      • AKP-MHP iktidar blokunun Kürt politikası
      • Cumhurbaşkanlığı Seçimleri
      • Ekim Devrimi 103 yaşında!
      • Endüstri 4.0 üzerine yazılar
      • HDK-HDP Tartışmaları
      • Kaypakkaya’nın tarihsel mirası
      • Ölümünün 69. yılında Josef Stalin
      • Mustafa Kahya’nın anısına
    • Çeviriler
    • Arşiv
    Siyasi HaberSiyasi Haber
    Anasayfa » Gençlik, eğitim, edebiyat ve politika

    Gençlik, eğitim, edebiyat ve politika

    Siyasi Haber15 Eylül 2015
    Facebook Twitter Pinterest LinkedIn WhatsApp Reddit Tumblr Email
    Share
    Facebook Twitter LinkedIn Pinterest Email

    Yıllar önce aynı kolektifte birlikte politika yürüttüğüm genç bir yoldaşım kitap okuyamadığından, böyle bir alışkanlık edinememiş olmasından yakınıyordu. Roman türünde kitaplar önermemi istediğinde kolay okunabilirliğini düşündüğüm “Kürk Mantolu Madonna”yı dillendirmiştim. Kimin eseri olduğunu sorduğunda ise bilmemesine şaşırmakla birlikte yazarın ismini söyledikten sonraki soru daha da ürkütücüydü: “Sabahattin Ali kim?”

    Yirmi beş yaşına gelmiş, benim için genç sayılabilecek “yoldaş” bir kişiden böyle bir soruyu işitmenin verdiği hüzünle, lise sıralarındaki daha niceleriyle her gün birlikte olduğumu yeniden hatırlamış oldum.

    Kendi kuyusunu kazan ideolojik aygıt olarak edebiyat

    Liselerde edebiyat eğitimi, gençlerin zihninin iğdiş edilmesi üzerine inşa edilmiş müfredat programından ibaret. Birkaç yıl öncesinde kaldırılan “Milli Güvenlik” dersi misali, coğrafya, tarih, beden eğitimi ve edebiyat dersleri “ordu-millet” idealini gerçekleştirmeye çalışan, hep bu “ülkü” uğruna seferber edilen propaganda araçları olarak lise eğitim programlarında yer almakta.

    Türkiye liselerinde edebiyat eğitimi biz ve öteki ekseninde bir dengesizliği politika olarak benimsemişlerce programatik hale getirildiğinden, kavim merkezli edebiyat kavrayışı bir tek Türk edebiyatını öğreteyim derken, hiç edebiyat öğretemiyor aslında. Tam da bu yüzden liselerin yeni mezunları bırakın Türk şiirini, romanını sevmek, gazete yazısı dahi okuyamaz noktada: Bir şey okumaktan hazzetmeyenlerden oluşan mezunlar toplamı.

    Edebiyat eğitiminde bir engel olarak Türkoloji bölümleri

    Alternatif bir edebiyat programının önündeki önemli engellerden biri ülkenin Türkoloji bölümlerinin karakteridir elbette. Birkaç istisna üniversite ve isim dışında, herhangi bir yabancı edebiyat insanının ismini duymaya dahi tahammül edemeyecek denli “Türkçü” kişilerden kurulan bu bölümler, Türk edebiyatı dışındaki bir edebiyat hakkında meraklı bir lise öğrencisi kadar olsun bilgiye ve kültüre sahip değildir. Bu bölümlerde yetişen/yetişmeye mahkum edilmiş edebiyat öğretmenlerinin büyük bir kısmı da aldıkları eğitimin sadakatle takipçisi olmaktadırlar.

    Dünya edebiyatına ilişkin hiçbir öğretinin olmadığı Türkoloji bölümlerinin, Batı ve Doğu filolojileriyle iş birliği yapmak, edebiyatın bir sanat dalı olduğuna, dolayısıyla da verilecek eğitimin bir sanat eğitimi olması gerektiğine dair fikri zemini düstur kabul etmek gibi bir eğilimi de yoktur elbet. Kökleşmiş muhafazakarlığın nesilden nesile aktarıldığı, milliyetçiliğin örgütlü bir şekilde dozunun artırılmasına katkı sunmak için yaratılmış, durağan yerlerdir buralar adeta. Türk çocuklarını yabancı etkilerden korumak, örf ve adetlerin aktarımında bir ideolojik aygıt olarak görülen edebiyat algısının dolaşımda kalmasına hizmet etmek; hem genel anlamda edebiyatın, hem de lokal düzeyde Türk edebiyatının ölüm fermanına imza anlamına gelmekte oysa.

    Edebiyat ne işe yarar?

    Ülkenin ırkçı, cinsiyetçi, homofobik eğitim modeli aynı zamanda sınav merkezli olması sebebiyle pragmatiktir de. Sanat eğitimi vermekten ziyade edebiyat memurluğu yapan öğretmen kimliğinin yanına, sınav merkezli, bilgiyi tamamen pragmatik bir şey olarak gören genç zihinler de eklendiğinde okur yetiştirmemek üzere geçiştirilen bir manzara karşımıza çıkmakta. Metodolojisizliğin ve müfredat dışına çıkmakta devlet tarafından cezalandırılma olasılığı kaynaklı korkunun yan yana gelmesiyle de büyüyen “oku(ma)ma” sorunu çığ gibi büyümekte.

    Başka dünyaları açmak, başka kültürlere merak duygusu uyandırmak, estetik haz yaratmanın, eleştirel ve demokratik düşünce dünyasına yelken açmanın verilerini taşıyabilecek bir zeminden uzak, “Ben fen öğrencisiyim, edebiyat ne işime yarar?” sorusunda somutlaşmış bir düşünce dünyasının algısında sıkışıp kalmış bir “ders”: edebiyat. Ezberleyerek biriktirilen bilginin somutlaşmış hali: Kimin eseri, kaç yılında yazıldı? Sanat/sepet belki de…

    Okumak ciddi bir disiplindir, bir yaşama biçimi olduğu kadar yaşamı kendi içinde yaşanır duruma getirme çabasıdır. Ülkenin ilk fail-i meçhullerinden olan Sabahattin Ali’nin ismini dahi duymamış bir “yoldaş”, fazla disipline gelemeyecektir ilerleyen yıllarda.

    Share. Facebook Twitter Pinterest LinkedIn Tumblr Telegram Email

    İlgili İçerikler

    Kürt Kültür Festivali renkli görüntülere sahne oldu

    23 Ağustos 2025

    İşçi Filmleri Festivali 20 yaşında: Antalya’da 27 Eylül’de perdelerini açıyor

    17 Ağustos 2025

    Evvel Temmuz Kültür ve Sanat Festivali gönüllülerini arıyor

    10 Haziran 2025
    Destek Ol
    Yazılar
    Mehmet Ali Ayan

    Ulus-devlet: Fili tarif etmek?

    Mehmet Murat Yıldırım

    90’larda diziler eleştiriyordu, bugün haberler susuyor

    Mine Söğüt

    Körlükler ve akılsızlıklar ülkesinde kadın olmak

    Elif Gamze Bozo

    İklim politikalarında engelli hakları perspektifi: Adaletin ölçütü

    Bağlantıda Kalın
    • Facebook
    • Twitter
    Seçtiklerimiz
    Jason Moore

    İklim, sınıf ve kapitalosen: Yaşamın dokusunda gezegen ölçeğinde proletarya

    Fehim Taştekin

    Levant’taki İsrail düşü Türkiye için kâbus mu?

    Ohannes Kılıçdağı

    Irkçılığa dair

    Şebnem Oğuz

    Geç faşizme karşı bir anlamlandırma yöntemi önerisi: Konjonktürel analiz

    Güncel Kalın

    E Bültene üye olun gündemden ilk siz haberdar olun.

    Siyasi Haber, “tarafsız” değil “nesnel” olmayı esas alır. Siyasi Haber, işçi ve emekçiler, kadınlar, LGBTİ+’lar, gençler, doğa ve yaşam savunucuları, ezilen etnik ve inançsal topluluklardan yanadır.

    Devletten ve sermayeden bağımsızdır.

    Facebook X (Twitter) YouTube
    EMEK

    DEM Parti’li Altın: Mevsimlik tarım işçisi kadınların güvencesizliği sona ermeli

    22 Ağustos 2025

    BM: Küresel ısınma 2,4 milyar işçiyi tehdit ediyor, hızlı önlem şart

    22 Ağustos 2025

    TÜMTİS: Platform Turizm 500 çalışanın maaşını ödemedi

    22 Ağustos 2025
    KADIN

    Temmuz ayında en az 28 kadın katledildi: Şiddet yayılıyor, sessizlik büyüyor

    6 Ağustos 2025

    Patriarkayı yık

    22 Haziran 2025

    Kadının İnsan Hakları Derneği, İstanbul Sözleşmesi’ni AİHM’e taşıdı

    3 Mayıs 2025
    © 2025 Siyasi Haber. Designed by Fikir Meclisi.
    • Home
    • Buy Now

    Type above and press Enter to search. Press Esc to cancel.