NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Afganistan ordusunun ABD’nin Kabil’i teslim ettiği Taliban karşısındaki çöküşünün sürpriz olduğunu ve NATO’nun bundan ders alması gerektiğini söyledi.
Stoltenberg, Afganistan’daki durumla ilgili düzenlediği basın toplantısında, öngöremedikleri ‘ani çöküş‘ için Afgan liderliğini suçladı.
Stoltenberg, “Afgan siyasi liderliği Taliban’a karşı duramadı ve Afganların umutsuzca istediği barışçıl çözümü elde edemedi. Sorumluluk biraz da bu kadar çabuk çözülen Afgan siyasi liderliği ve ordusuna ait.” değerlendirmesinde bulundu.
Stoltenberg, şunları kaydetti:
“ABD Taliban ile geri çekilme anlaşması imzaladıktan sonra diğer NATO üyeleri de askeri çekilmeyi destekledi. Risklerin farkındaydık ama sonsuza dek çatışmak yerine siyasi bir geçiş ve insani yardım temelli destek ön gördük. Ancak böylesine hızlı bir çöküş beklemiyorduk. Uzun vadede faydalı olacak yerel kapasiteyi inşa ettiğimizi düşünüyorduk ama bizim eğittiğimiz ve donattığımız bu askerler nasıl bu kadar çabuk Taliban’a teslim oldu sorgulamak gerek. Tahliyeyi tamamlar tamamlamaz öğrenilen dersleri gözden geçirmeliyiz.”
‘Ayrılmak isteyenlere izin verilmeli’
Ortada bir Afgan hükümeti kalmadığı için mali yardımları ve para transferlerini durduklarını belirten Stoltenberg şöyle devam etti:
“Taliban, geri çekilme anlaşmasında ülkede hiçbir terör örgütünün yuvalanmasına ve NATO üyelerine saldırı düzenlenmesine izin vermeyeceğini taahhüt etti. Ayrıca Afganistan’dan ayrılmak isteyen herkes mutlaka izin verilmeli. Sınırlar, hava ve kara yolları mutlaka açılmalı. Bizler Afganistan’da barışçıl bir devir teslim olmasını istiyoruz. İntikam güden bir anlayışa karşıyız.”
ABD Başkanı Joe Biden da Taliban’ın ülkeyi kısa sürede kontrolüne alması konusunda topu Afgan yönetimine ve güvenlik güçlerine atmıştı. Biden, “Afganistan’ın siyasi liderleri kendi halkları için bir araya gelmeyi ve ülkelerinin geleceği için müzakere etmeyi başaramadı.” demişti.
Afganistan’da ABD ve NATO güçlerinin çekilme kararının ardından cihatçı Taliban güçleri hızla ülkede kontrolü ele geçirmiş ve Cumhurbaşkanı Eşref Gani de ülkeyi terk etmişti.