Anayasa Mahkemesi (AYM), Cumhurbaşkanına döviz, hisse senedi, tahvil, kıymetli maden ve taş gibi ekonomik unsurların ticaretini doğrudan etkileyen kararlar alma yetkisi veren düzenlemeyi iptal etti. Mahkeme, yetkinin çerçevesinin belirsiz olduğuna ve yasama yetkisinin devredilmezliği ilkesine aykırı biçimde yürütmeye bırakıldığına hükmetti.
Cumhuriyet’ten Mustafa Çakır’ın haberine göre, AYM kararı Danıştay 13. Dairesi’nin başvurusu üzerine verildi. Daire, “Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Yasa”nın birinci maddesinin Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle başvuru yapmıştı.
İptal edilen madde, Cumhurbaşkanına döviz, kıymetli madenler ve bunlardan mamul eşyaların ithalat ve ihracatını düzenleme yetkisi tanıyordu. AYM, bu yetkinin mülkiyet hakkı, sözleşme özgürlüğü ve teşebbüs özgürlüğü gibi temel haklarla doğrudan ilişkili olduğuna dikkat çekerek şu değerlendirmeyi yaptı:
“Anayasa’nın 13. maddesi, temel hak ve özgürlüklerin yalnızca kanunla sınırlandırılabileceğini düzenler. Cumhurbaşkanına tanınan bu yetki, yasama organının görev alanına giren konularda yürütmeye geniş bir takdir alanı tanımaktadır. Bu durum yasama yetkisinin devredilmezliği ilkesiyle bağdaşmamaktadır.”
Mahkeme, ayrıca düzenlemede hangi koşullar altında, hangi ilkeler çerçevesinde ve hangi sınırlar içinde bu yetkinin kullanılabileceğine dair somut bir çerçeve bulunmadığını belirtti.
İptal edilen madde, Türk parasının değerinin korunması amacıyla alınabilecek kararların sınırlarını belirlemeden Cumhurbaşkanına doğrudan düzenleme yapma yetkisi veriyordu. AYM, söz konusu düzenlemenin bu haliyle yürütmeye “geniş ve sınırsız” bir alan tanıdığı sonucuna vardı.
Karar, yasanın birinci maddesiyle bağlantılı 2. ve Ek 5. maddelerin de iptal edilmesini beraberinde getirdi. Birinci maddenin iptaline oyçokluğuyla karar verildi. Ancak mahkeme, iptal nedeniyle doğacak hukuki boşluğun kamu yararını zedeleyeceğini belirterek kararın 9 ay sonra yürürlüğe girmesine hükmetti.
Bu süre içinde iktidarın yeni bir yasal düzenleme yapması bekleniyor.