Kadınların sadece kendi soyadlarını kullanma talebi mahkemeler tarafından onaylansa da Yargıtay, Medeni Kanun’u gerekçe göstererek bu talebi reddediyordu. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun konuya dair verdiği son karar ile bu durum tarihe gömüldü.
Kadınlar uzun yıllardır çift soyadı kullanabilse bile, sadece kendi soyadlarını kullanmak istediklerinde mahkemeler onaylasa da Yargıtay, Medeni Kanun’u gerekçe göstererek bu talebi reddediyordu. Ancak Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun (YHGK) son kararı bu durumu ‘tarihe gömdü’.
Hürriyet’ten Oya Armutçu’nun haberine göre, yüksek mahkeme evli kadının sadece bekârlık soyadını kullanamayacağı içtihatını Anayasa Mahkemesi (AYM) kararları doğrultusunda 30 Eylül’de verdiği süpriz bir kararla değiştirdi. Bu sayede, aile mahkemelerinde dava açan evli kadınlar sadece kendi soyadlarını kullanmaya başlayabilecek.
YHGK’ya gelen bir başka dosyaya göre ise evlenen araştırma görevlisi Hatice Yüksekyıldız, kendi soyadı olan ‘Yılmaz’ ile birçok akademik eseri bulunduğunu, tanındığını ve sadece bekârlık soyadını kullanabilmesine karar verilmesini istedi.
Mahkeme, Yılmaz’ı haklı bularak soyadını kullanabileceğine hükmetti. Mahkeme, Türkiye’nin taraf olduğu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) ve Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Uluslararası Sözleşmesi hükümlerine atıf yaparak, kadınların evlendikten sonra da önceki soyadlarını kullanabileceklerine, aile hayatının, eşitliğe dayandığını belirtti.
Dosya son olarak Yargıtay Genel Kurulu’nun önüne geldiğinde, kazanan taraf Hatice ‘Yılmaz’ oldu.
Mahkemenin kararında iki farklı dava konusu etkili oldu. Bunlardan ikincisi de, eşinden boşanarak çocuğunun velayetini alan Hayriye Özdemir’le ilgiliydi.
Özdemir, boşandıktan sonra velayeti kendisine geçen çocuğuna kendi soyadını vermeyi talep etse de mahkemece reddedildi. Özdemir, bunun üzerine 20 Mayıs 2013’te AYM’ye bireysel başvuruda bulundu.
AYM, başvuruyu kabul etti ve Özdemir’in Anayasa’nın 20’nci maddesiyle güvence altına alınan aile hayatına saygı hakkının ihlal edildiğinin tespit edildiğine, ihlalin ve sonuçlarının ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmak üzere kararın ilgili mahkemeye gönderilmesine hükmetti. Kararda, kadının soyadı verememesinin cinsiyet ayrımına yol açtığı belirtildi.