İngiltere’nin 2003’teki Irak Savaşı’na yönelik aldığı kararları soruşturan komisyon raporunu açıkladı. 7 yıl süren araştırmalar sonucunda, Blair’in Irak savaşına girme sebebi olan ‘kitle imha silahları’na ilişkin hiçbir istihbarati bilgisi olmadığı, İngiltere’yi savaşa sürüklediği belirtildi.
İngiltere'de Irak Soruşturma Komisyonu ülkenin Irak Savaşı'na katılmadan önce ve sonrasında alınan kararlara yönelik yürütülen soruşturmanın sonuçlarını açıkladı. Çarşamba günü açıklanan raporda, İngiltere'nin Irak Savaşı'nda, ABD öncülüğündeki misyona destek vermesinin ‘aceleci' bir karar olduğu sonucuna varılıyor.
Irak Soruşturma Komisyonu Başkanı John Chilcot, İngiltere'nin savaşa girme kararının, Saddam Hüseyin yönetimindeki Irak'ta, silahların bırakılmasına yönelik tüm barışçıl çözümler tükenmeden alındığını belirtti.
Rapora da adını veren eski diplomat Chilcot, İngiltere'nin savaş sonrasında da Irak'a yönelik planlarının ‘tamamen yetersiz' olduğuna kanaat getirdiklerini ifade ederek, "O dönem askeri bir harekât son çare değildi" şeklinde konuştu.
Blair manipüle etmiş
Raporda dönemin İngiltere Başbakanı Tony Blair'in, 2003 yılında Irak Savaşı'na girme kararı alırken yanlış istihbarat bilgilerine dayandığına ve barışçıl bir çözüm için tüm imkanları kullanmadığına dikkat çekildi.
Komisyon yedi yıl süren soruşturmanın sonunda, Blair'in Saddam Hüseyin yönetiminin kitle imha silahlarına sahip olduğuna dair istihbaratı, parlamentoda, olduğundan daha güçlü kanıtlara dayanır şekilde yansıttığına hükmetti..
Blair açıklama yaptı: Rahatladım
Blair yazılı açıklamasında, Saddam Hüseyin'e karşı ABD'nin yanında askeri müdahaleye katılma kararını iyi niyetle ve İngiltere için en iyi olanı yapmak adına aldığını belirtti. Blair ayrıca raporda kendisine yönelik sunulan tüm hataların da sorumluluğunu hiçbir bahane göstermeden üstleneceğini ifade etti.
Blair, Saddam Hüseyin'in iktidardan uzaklaştırılmasının, iktidarda bırakılmasından daha iyi olduğunu ifade ederek, bunun Ortadoğu'da ya da dünyanın başka bir yerindeki terörizmin nedeni olduğuna inanmadığını belirtti.
'Blair terörist'
Irak'ta öldürülen İngiliz askerlerinin aileleri de bir basın açıklaması yaptı. Aileler, hiçbir zaman İngilizlerin hayatını feda edecek ve sonunda olumlu bir sonucu olmayacak şekilde bir ülkenin yıkılmasına yol açacak bu kadar çok hata yapılmasına izin verilmemesi gerektiğini belirttiler. Hayatını kaybeden askerlerden birinin ablası "raporun, dünyanın bilmesi gereken tek bir terörist olduğunu ve onun da Blair olduğunu gösterdiğini" savundu.
Iraklılar: Blair yargılanmalı
AP haber ajansına konuşan Iraklılar, rapor sonucunun kendilerini tatmin etmediklerini belirtti. Bağdat'ta haber ajansına konuşan Ali el Saraji, Tony Blair'in raporda savaş suçundan yargılanması gerektiğinin belirtilmemesi nedeniyle sonucu tatmin edici bulmadıklarını ifade etti. El Saraji, 'Blair, ülkemizi yıktı ve Irak Savaşı'nda yaptıkları nedeniyle savaş suçundan yargılanmalı' şeklinde konuştu. Gazeteci Juma el Kurayşi de Irak Savaşı'nda yer alan, İngiltere ya da diğerleri, herkesin mahkûm edilmesi gerektiğini ifade etti.
İngiltere karar alınmadan savaşa girdi
2003 yılında Irak işgali BM Güvenlik Konseyi kararı olmadan başlatıldığı için büyük tartışma yaratmıştı. Savaşa gerekçe gösterilen Irak'taki kitle imha silahlarına dair istihbarat bilgileri teyit edilemedi. Irak Savaşı'nda çatışmaların dorukta olduğu dönemde ülkede 46 bine yakın İngiliz askeri bulunuyordu. Savaş sırasında ve sonrasındaki istikrarsızlık döneminde on binlerce Iraklı ve 179 İngiliz askeri hayatını kaybetti.
Yargılanma mümkün mü?
Rapor içeriğinin gösterdiğine göre, Tony Blair'ın savaş suçlusu olarak yargılanmasının önü açılmış durumda. Geçtiğimiz Mayıs ayında Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi (SYKP) üyeleri de Birleşmiş Milletler binası önünde bir miting yapmış ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yargılanmasını talep etmişti. Tony Blair hakkında 7 yıl sonra ortaya çıkan gerçekler diğer liderlerin suçlarının da ortaya çıkabileceğini gösteriyor. (DeutscheWelle)