CHP’li vekil Mehmet Güzelmansur, Covid-19 nedeniyle işten çıkarmanın yasaklandığı geçen yıl 176 bin 662 işçinin Kod 29’la işten çıkarıldığını söyledi. Bu veriye göre her gün ortalama 491 kişi işten atıldı.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Hatay Milletvekili Mehmet Güzelmansur, Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) aldığı bilgileri paylaştı. Güzelmansur’un paylaştığı bilgilere göre Covid-19 nedeniyle işten çıkarmanın yasaklandığı 2020’de 176 bin 662 kişi Kod 29 ile işten çıkarıldı.
Kod 29’un işten çıkarma yasağını delmenin yolu olarak kullanıldığını söyleyen Güzelmansur, “İşte çıkarma yasağının olduğu 2020’de her gün ortalama 491 çalışan Kod 29’la işten atılmış” dedi.
Kod-29’un suiistimal edilmemesi ve birtakım kurallara bağlanması gerektiğine dikkat çeken Güzelmansur, şunları söyledi:
Kod 29 ile işten çıkarılan bir kişi kıdem tazminatı alamaz, ihbar tazminatı alamaz, işsizlik maaşından yararlanamaz. Dahası yeniden iş bulmasını çok zorlaştırır. İyi niyet ve ahlak kurallarına aykırı davranış sebebiyle işten çıkarmanın adı olan Kod-29, işçi açısından doğurduğu bu olumsuzluklar nedeniyle belli kurallara bağlanmalı. Sadece işverenin beyanıyla işlem yapılmamalı, ispat yükümlülüğü uygulanmalı, SGK işverenin iddialarının doğruluğunu tespit ettikten sonra Kod 29’u devreye almalı.
Kod 29 hakkında
İş Kanunu’nun 25/2 (Kod 29) maddesine göre, “ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller” olarak tanımlanıyor.
Kod 29 ile işten çıkarılanlar kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı haklardan faydalanamıyor. Ayrıca işçi, işsizlik ödeneği de alamıyor.
Zira, Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), ödenek için başvuru yapan işsiz kişinin işten ayrılış bildirgesindeki kod numarasına bakıyor ve burada Kod 29 varsa işsizlik maaşı ödemiyor.
İçeriği nedeniyle kod ile işten çıkarılan bir kişi, yeni bir iş ararken de fazladan sorun yaşayabiliyor.
Kod 29 yasalara yeni girmiş bir uygulama değil. Pandemi öncesinde de işten çıkarma kodlarından biri olarak işverenler tarafından kullanılabiliyordu.
Ancak işten çıkarmaların yasaklandığı pandemi döneminde bu koda başvurunun arttığı görülüyor.
Pandeminin birinci yıl dönümü nedeniyle açıklama yapan İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG), son bir yıllık dönemde Kod 29 ile işten atılan işçilerin sayısının yüzde 70 arttığını açıklamıştı.
İSİG, yine son bir yıl içinde açılan işe iade davalarının yüzde 80’inin de Kod 29’la ilgili olduğunu belirtmişti.
